صفحه ۳۸۴

احکام ثانوی: حکمی (یا احکامی) که روی موضوع با توجه به عوارض آن می‎آید، مثل خوردن گوشت مردار در مواقع اضطرار.

(اجتهاد و زمان و مکان - ج 2، ص 166)

احکام ثابت: آن قوانینی که مربوط به پرورش فطرت آدمی است، همان قوانینی که در هیچ حالت توسط هیچ کس قابل تغییر و تبدیل نیست. حلال محمد حلال الی یوم القیامة . بحث ثابت و متغیر درآمدی بر بحث زمان و مکان تلقی می‎شود.

(اجتهاد و زمان و مکان - ج 2، ص 43)

احکام ولایی [احکام حکومتی ]: احکام اجرایی است که توسط رهبر مشروع جامعه اسلامی بر اساس مصلحت اسلام و جامعه اسلامی و نظام صادر می‎شود. نمونه های حکم حکومتی، 1 - قوانین راهنمایی و رانندگی، 2 - جلوگیری از تصرف در انفال.

(اجتهاد و زمان و مکان، ج 2، ص 211).

احیاء موات: موات در اصطلاح لغویان و فقهاء دو اطلاق دارد یکی خاص و دیگری عام. در اصطلاح خاص، زمین موات زمینی است که در آن کشت و زرع نمی شود و به حالت فعلی قابل استفاده نیست و آن را موات و موتان و میته می‎گویند و باالعکس به زمین های دارای آب و علف حی گفته شده است در اصطلاح عام، زمین موات زمینی را گویند که در آن زراعت نمی شود و هیچگونه علف و نبات و اشجاری در آن نیست و بلاصاحب افتاده، احیاء موات یعنی آباد کردن زمین هایی که به صورت فوق توصیف شده است.

(دائرة المعارف تشیع، ج 1، ص 538).

اخبار متعارضه: تعارض یعنی خلاف یکدیگر آمدن، معارضه کردن یکی با دیگری، تعارض در اصطلاح اصول فقه عبارت است از تنافی مدلول دو دلیل [دو خبر] آنچنان

ناوبری کتاب