است که به وسیله آن قدرت بر استنباط حکم شرعی فرعی از دلیل آن حاصل میگردد.
اجماع: وحدت نظر فقهای هر زمان درباره یک نظر به گونه ای که حاکی از قول معصوم باشد را در اصطلاح علم اصول اجماع گویند. برای فقهایی که در یک زمان چنین اجماعی حاصل شده آن "اجماع محصل" و نسبت به فقهایی که این اجماع برای آنان نقل شده اما خود در آن حضور نداشته اند "اجماع منقول" است.
اجماع کاشف: اجماعی است که کاشف از قول معصوم باشد و همین اجماع است که مورد قبول فقهای امامیه است.
اجماع مقدر و فرضی: اگر مسئله ای به اندازه ای روشن و واضح باشد که اگر از هر فقیه شیعی یا سنی از آن سؤال شود به مشروعیت یا عدم مشروعیت آن فتوی دهد اجماع مقدر و فرضی نامیده میشود، نظیر آن مسئله مشروعیت زندان است.
اجماع محقق: به اجماعی اطلاق میشود که فرضی و تقدیری نباشد و واقعا وجود داشته باشد.
احتکار: اصطلاحی فقهی به معنی حبس نمودن و نگاه داشتن طعام و آذوقه و حبوبات و مایحتاج مردم است به انتظار این که اجناس گران شود و محتکر استفاده فراوان ببرد. احتکار در قوانین جمهوری اسلامی ایران جزء جرایم ضد انقلابی محسوب میشود و مرتکب آن از طرف حاکم شرع به تعزیر یا به جزای نقدی محکوم میشود.