صفحه ۳۸۲

اشراف و نجبا باشند در حالی که منظور از آریستوکراسی در قرون جدید حکومت طبقه ممتاز به زیان توده مردم است.

(فرهنگ علوم سیاسی - ج 1، ص 8)

آداب قضاء : اصطلاح فقهی است، و آن التزام قاضی باشد به آنچه شرعا رعایت آن بر قاضی لازم است مانند بسط عدل، رفع ظلم، ترک میل و رغبت بر یکی از طرفین، رجوع به آداب قضا و...

(فرهنگ معارف اسلامی، ج 1، ص 11).

ابن سبیل: در راه مانده، کسی که در جایی به جز محل خود درمانده شود، چنین کسی ممکن است در شهر و دیار خویش توانگر باشد ولی در شرایطی از جمله غربت ممکن است هیچ راهی برای بهره وری از دارایی خود نداشته باشد. چنین کسی یکی از مستحقین زکات و خمس است.

(دایرة المعارف تشیع، ج 1، ص 325.

اتلاف باالتسبیب: (اصطلاحی فقهی است) در کلیات حقوقی آمده است یکی از اسباب ضمان اتلاف است به اینکه شخص مال دیگری را بدون اذن وی از بین ببرد، اتلاف یا بالمباشره است یا باالتسبیب. ملاک در اتلاف صحت استناد فعل است به شخص عرفا و لذا گفته اند سبب اقوی از مباشراست و جهت آن ضعف اسناد فعل به مباشر و قوت اسناد آن به سبب است. پس امر دائر مدار صحت و قوت اسناد است.

(فرهنگ معارف اسلامی، ج 1 ص 57).

اجتهاد: در لغت به معنی تحمل مشقت و سختی است و در اصطلاح عبارت است از صرف تمام توان و کوشش تا از ادله، ظن به حکم شرعی پیدا شود، از سوی دیگر ملکه ای اجتهاد است که در پرتو آن دلیل های شرعی و عقلی را بدست می‎آورند تا احکام شرعی و وظایف عملی را از آنها بیرون آورند، به عبارت دیگر اجتهاد، ملکه ای

ناوبری کتاب