آیت‌الله منتظری

اندازد. این فرمایش آیة الله بروجردی است. اما انسان چگونه می‎تواند نسبت به یک ساعت آینده عمر خود اطمینان داشته باشد؟

غیر عبادی بودن خمس و زکات

در مباحث خمس و زکات مبحثی وجود دارد که آیا اینها عبادی هستند یا نه، عمده دلیل آنها بر عبادی بودن اجماع است که ما آن را خراب می‎کنیم و شواهدی داریم که این امور عبادی نیستند.

بلوغ در سیزده سالگی

طبق فتوای ابوحنیفه پسر و دختر در سیزده سالگی به حد بلوغ می‎رسند و فرقی بین آنها گذاشته نشده است مگر اینکه پیش از سیزده سال دختر حائض و یا پسر محتلم شود، روایت موثقه ای هم به این مضمون داریم.

قاعده حیلوله و قاعده فراغ و تجاوز

قاعده حیلوله جایی است که واجب مقید به وقت باشد، مانند نماز ظهر و عصر که با پایان یافتن وقت آنها و حایل شدن غروب آفتاب دیگر اداء محسوب نمی شود. قاعده فراغ و تجاوز هم جایی است که ترتب شرعی در کار باشد و نوعا آقایان می‎گویند این دو مخصوص نماز است ولی قاعده حیلوله در فقه کاربردهای دیگری هم دارد.

قرعه یا قاعده عدل و انصاف

در باب تزاحم حقوق آیا باید به قرعه عمل شود یا به قاعده عدل و انصاف ؟ مرحوم امام به قاعده قرعه عمل می‎کردند و آیة الله بروجردی به قاعده عدل و انصاف. اما به نظر می‎رسد عقلا به هر دو شیوه عمل می‎کنند. تنبیهات کفایه راجع به قرعه مباحثی دارد.

مشخص شدن تکلیف با اصول عملیه

اصول عملیه واقع را برای ما روشن نمی کند اما تکلیف را مشخص می‎کند؛ مانند استخاره که کشف واقع نمی کند ولی انسان معتقد را از تحیر بیرون می‎آورد.