آیت‌الله منتظری

طبقات رجال احادث

مرحوم آیة الله بروجردی بر طبقات رجال احادیث عنایت داشتند، می‎فرمودند: علمای اهل سنت رجال احادیث را طبقه بندی کرده اند ولی علمای ما این کار را نکرده اند، ایشان مبدأ رجال حدیث را صحابه پیامبر اکرم (ص) می‎گرفتند و آنان را طبقه اول محسوب می‎کردند، تا یعنی صحابه را طبقه دوم می‎دانستند، روی این حساب اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق (ع) مانند "زراره" و "محمدبن مسلم" را طبقه چهارم به حساب می‎آوردند، یعنی اگر اینها بخواهند از پیامبر(ص) روایت داشته باشند معمولا باید با سه واسطه نقل حدیث کنند. البته ممکن است بعضی رجال معمر باشند که دو طبقه حسابشان می‎کنیم مانند "حمادبن عیسی" و "حماد بن عثمان" که هم طبقه پنجم اند و هم طبقه ششم، ایشان بین استاد و شاگرد سی سال فاصله حساب می‎کردند، روی این اصل می‎گفتند: از زمان پیامبر اکرم (ص) که حساب کنی تا زمان شیخ طوسی دوازده طبقه می‎شود، شیخ طوسی طبقه نهم است، صدوق طبقه دهم، شیخ مفید طبقه یازدهم، شیخ طوسی طبقه دوازدهم، از شیخ طوسی تا شهید ثانی هم دوازده طبقه می‎شود، پس شهید ثانی در رأس طبقه بیست و چهارم است و پس از شهید ثانی تا زمان ما هم دوازده طبقه است که آقای بروجردی می‎شد رأس طبقه سی وششم، و می‎گفتند هر طبقه صغار و کبار هم دارد آن وقت من به هم مباحثه خودم مرحوم آقای مطهری می‎گفتم روی این حساب ما از صغار طبقه سی و هفتم و مانند آقای خمینی و آقای گلپایگانی از کبار طبقه سی و هفتم محسوب می‎شویم، چون همه ما از شاگردان آیة الله بروجردی بودیم، بعدا من طی نوشته ای رجال مشهور هر طبقه را از زمان امام صادق (ع) و امام باقر(ع) به بعد اینگونه دسته بندی کردم.