صفحه ۳۵۴

تأثیر دانش راویان در روایات آنان

مرحوم آیة الله بروجردی در باره عمار ساباطی می‎گفتند ایشان عجم بوده و به ادبیات عرب کاملا آشنا نبوده است به همین جهت الفاظ روایاتش مضطرب است، از سوی دیگر ایشان از روایات سکونی به عنوان معتبره یاد می‎کردند و می‎فرمودند روایات وی مفتی به بوده است، سکونی آدم با سواد و ادیبی بوده و روایات منقول از وی همواره کم لفظ و پرمعناست. روایت ثلاثة لا یقصرون من صلاة، التاجر فی تجارته، الجابی فی جبایته و... از سکونی است.

مضمرات سماعه یازراره

مضمرات زراره یا مضمرات سماعه، روایاتی است که راوی در جزوه و یا کتاب خویش روایتی را از امامی نقل می‎کرده است و در روایات بعد دیگر نام آن امام را نمی آورده و با واو عطف می‎نوشته است: و قال... که در روایات بعد دیگر نام آن امام در متن روایت نمی آمده است؛ به اینگونه روایت گفته می‎شده است مضمرات سماعه یا مضمرات زراره.

ابو البختری یا ابوالبهتری

ابوالبختری که از روات احادیث است را بعضی گفته اند در اصل ابوالبهتری بوده، همان بهتری که در زبان فارسی است.

احتمال سقط و اشتباه در کتب قدما

در کارهای فردی گاهی اشتباهاتی رخ می‎دهد، ما در کتاب کافی یا کتاب وسایل و کتابهایی از این قبیل می‎بینیم سقط هایی وجود دارد، خیلی واوها تبدیل به فاء شده یا بالعکس به همین جهت نمی شود روی این فاء و واوها تا گاو و ماهی ایستاد و بر اساس آن فتوی داد. خود من گاهی چیزی را می‎نویسم، یکی دوبار هم می‎خوانم، ولی وقتی می‎دهم به افراد دیگری می‎خوانند می‎بینم در نوشته ام اشتباهاتی وجود داشته است؛

ناوبری کتاب