صفحه ۳۵۳

به روایات خلاف به عنوان اینکه از ائمه معصومین (علیهم السلام) صادر شده نمی توان استناد کرد. ادعاهای اجماعش هم اجماع مصطلح که کاشف از نقول معصوم است نیست.

معاویة بن شریح کیست ؟

در زنجیره سند روایات ما معاویة بن شریح، همان معاویة بن مغیره شریح است که نوه شریح قاضی است و ممدوح است. جوامع اولیه و ثانویه کتابهایی همانند "جامع بزنطی" از جوامع اولیه هستند که راویان احادث روایاتی از ائمه علیهم السلام را در جزوات خود جمع آوری می‎کرده اند، کتابهای "کافی"، و "تهذیب" و "استبصار" جوامع ثانویه هستند که روایاتی را از جوامع اولیه گردآوری کرده اند و کتابهایی همانند "وسایل الشیعه" را می‎توان سومین طبقه جوامع دانست که از مجموع جوامع پیشین روایاتی را گردآوری و دسته بندی کرده اند.

تخلیط در کتابهای گذشتگان

گاهی چند کتاب در یک مجلد چاپ شده و به هنگام نقل قول از آنها جابجایی صورت گرفته است. به عنوان نمونه کتاب نوادر احمدبن عیسی با کتاب فقه الرضا یکجا چاپ شده و برخی کتابها مطلبی را از آن به عنوان فقه الرضا نقل کرداه اند، و این تخلیط در کتابهای گذشتگان زیاد است.

احتمال وجود اشتباه در نوشته های بزرگان

یک روز مرحوم آیة الله بروجردی به هنگام نقل مطلبی از مرحوم شیخ طوسی که سست بنظر می‎رسید فرمودند: ایشان در زمان حیات خود آنقدر کتاب نوشته اند که اگر ما تمام نوشته های ایشان را بر ساعات عمرشان تقسیم کنیم دو سه دقیقه بیشتر به این مطلب نمی رسد. اینها وحی منزل که نیست.

ناوبری کتاب