صفحه ۳۳۶

"چون هدف اصلی در تعزیرات، اصلاح و تنبه مجرمان است، شلاق زدن و زندانی کردن مجرم باید این هدف را تأمین نماید؛ در غیر این صورت باید به امور دیگری که در اصلاح او مؤثر است تعزیر گردد."سید رضی، نهج البلاغه، نامه 53.

به اعتقاد ایشان، زندان در دو مورد فوق، دو شرط دارد:

اول: آن که پس از ثبوت جرم در محکمه صالح باشد.

دوم: آن که متصدی این محکمه، مجتهدی آگاه و عادل باشد. در غیر این صورت زندانی نمودن متهم به هیچ وجه مشروع نیست.همان، خطبه 34.

ج - نوع سوم زندان در اسلام، زندان اکتشافی است؛ یعنی زندانی نمودن متهم قبل از ثبوت جرم برای تحقیق و کشف جرم؛ از دیدگاه آیت الله منتظری، مستفاد از روایات و فتاوای فقها، قدر متیقن از این نوع زندان، اتهام مربوط به قتل - آن هم حداکثر شش روز - می‎باشد. براساس روایت معتبری از امام صادق (ع): "شیوه پیامبراکرم (ص) چنین بود که فرد متهم به قتل عمد را شش روز زندانی می‎نمود، اگر در طول این مدت اولیای مقتول دلیل و بینه ای برای اثبات قتل اقامه می‎نمودند [مطابق موازین عمل می‎شد]؛ وگرنه او را آزاد می‎نمود."حسینعلی منتظری، دیدگاه ها، ص 496.

به نظر ایشان شاید بتوان حکم اتهام تجاوز به حقوق مهمه دیگر از قبیل حقوق الناس را نیز - چنانچه از نظر اهمیت در حد قتل باشد - از این روایت استنباط نمود، در صورتی که شبهه و خوف فرار متهم وجود داشته باشد.همان. ‏ ‏ ‏

آنچه در بالا گفته شد، مربوط به احکام کلی زندان در اسلام بود؛ اما در مورد زندانی کردن مخالفان سیاسی، از نظر گاه آیت الله منتظری نکات زیر قابل توجه است:

ناوبری کتاب