پاسخ ها و نقدها
این اشکال با واکنش های متفاوتی از سوی طرفداران نظریه نصب روبرو شده است. برخی همچون آیت الله جوادی آملی همان، ص 197 و 198. اصل این اشکال را در مرحله بقاء پذیرفته و به توجیه آن در مرحله حدوث پرداخته اند، و برخی دیگر همچون آیت الله مصباح یزدی ر.ک : همین نوشته، "شکل های مطلوب حکومتی از دیدگاه آیت الله منتظری." درصدد پاسخگویی به آن - در هر دو مرحله - برآمده اند.
پاسخ هایی که به این اشکال گفته شده یا ممکن است گفته شود، در جای خود مورد پژوهش قرار گرفته که در اینجا بخاطر رعایت اختصار از پرداختن به آن صرف نظر میکنیم.
نقش مردم در حکومت اسلامی
از مهم ترین مباحثی که در "مردم سالاری دینی" مطرح میشود، نقش مردم در حکومت اسلامی است. مسأله مشارکت مردم در حکومت و حدود آن، تاریخچه ای طولانی دارد؛ گرچه در ادوار اولیه تاریخ، بحث مشارکت مردم در حکومت کمتر مطرح بوده و بیشتر نسبت به آزادی های فردی مردم در برابر دولت توجه میشده است.
مردم سالاری یا دموکراسی در عصر جدید، گونه ای از حکومت است که در آن علاوه بر تأمین آزادی های فردی و حقوق انسانی همه افراد جامعه و برابری آنان در برابر قانون، قدرت و حکومت زاییده مردم است و اراده عمومی تبلور اراده اکثریت جامعه تلقی میشود، نوع نظام سیاسی و متصدیان کشور با انتخاب آزاد مشخص میشوند، و احزاب سیاسی و نهادهای مدنی نقش تعیین کننده ای را ایفا مینمایند؛ و در یک کلام، مشروعیت نظام از مردم است و چیزی جز رأی مردم و نظر آنها که در اکثریت تجلی میکند مشروعیت ندارد.حسینعلی منتظری، دیدگاه ها، ص 156، 194، 438.
.jpg)
