صفحه ۲۶۱

توجه قرار گیرد و سپس با کاوش در اندیشه اندیشمندان اسلام سیاسی، دوری یا نزدیکی دیدگاه آنان با چنین ویژگی هایی بررسی گردد.

یک حکومت مردم سالار دارای خصوصیات زیر است:

ویژگی های یک حکومت مردم سالار

1 - قدرت به وسیله مردم مشروعیت می‎یابد؛

2 - اراده عمومی در آرای اکثریت جامعه ظاهر می‎گردد؛

3 - همه افراد جامعه - اقلیت باشند یا اکثریت - از حقوق مساوی برخوردار، و در برابر قانون برابرند؛

4 - آزادی های فردی، اجتماعی و سیاسی توسط حاکمان تضمین شده است؛

5 - مسئولان جامعه با انتخابات آزاد - به صورت یک مرحله ای یا دو مرحله ای - از سوی مردم انتخاب می‎شوند؛

6 - نوع نظام حاکم و ساختار سیاسی آن، زاییده خواست عمومی است؛

7 - نظارت عمومی - مستقیم و غیرمستقیم - بر حاکمیت تضمین شده است؛

8 - همه مناصب حکومتی موقت و مدت دار می‎باشند و هیچ منصب مادام العمری تصور نمی شود؛

9 - احزاب سیاسی آزاد وجود دارند و در تبادل قدرت نقش تعیین کننده ایفا می‎کنند، و مطبوعات و رسانه ها زبان گویای مردم به شمار می‎آیند؛

10 - همه حکمرانان جامعه در برابر ملت و نمایندگان ایشان پاسخگو هستند و تناسب میان قدرت و مسئولیت وجود دارد.

با دقت در اندیشه سیاسی آیت الله منتظری به خوبی می‎توان دریافت که از نگاه وی ساختار حکومتی اسلام بیشترین قرابت را با ویژگی های فوق دارا است؛ و بر این اساس می‎توان او را از پیشگامان مردم سالاری دینی دانست.

ناوبری کتاب