آیت‌الله منتظری

3 - علامه در جهاد تذکره گوید: "در صورت پرداخت جزیه چیزی جز آن گرفته نمی شود، چه در کشورهای اسلامی تجارت کنند یا تنها در حجاز به تجارت بپردازند. شافعی نیز همین را گفته، به دلیل: فرمایش خدای متعالی که می‎فرماید: "حتی یعطوا الجزیه" که ریختن خون آنان را تا هنگامی که جزیه بپردازند مباح دانسته و پس از آنان دیگر حکم مسأله عوض می‎شود. و پرداخت جزیه برای آنان مصونیت می‎آورد و نیز به دلیل آنچه اهل سنت از پیامبر(ص) روایت کرده اند که فرمود: "آنان رابه جزیه فرا بخوانید، اگر پاسخ مثبت دادند دست از آنان بردارید" و از طریق خاصه نیز روایت صحیحه محمد بن مسلم است از امام باقر(ع) پس از اینکه از ایشان پرسیده شد آیا در اموال و چارپایان آنان چیزی جز جزیه است ؟ می‎فرماید: "نه".وسایل ‏298/15، ابواب مقدمات طلاق، باب 18، حدیث 5. احمد گوید: اگر از شهر خود به هر یک از کشورهای اسلامی تجارت کند، از او نصف عشر گرفته می‎شود بر اساس فرمایش پیامبر(ص) که فرمود: "بر مسلمانان مالیات نیست، مالیات بر یهود و نصاری است." البته ممکن است واژه مالیات (عشور) حمل بر جزیه شود، یا منصرف باشد به کسانی که به حجاز کالا حمل می‎کنند."خلاف ‏240/3. مانند این مطلب در منتهی نیز آمده است.مبسوط ‏48/2. اینکه در کلمات بزرگان سرزمین حجاز استثناء شده بخاطر این است که ورود اهل ذمه بدانجا ممنوع بوده، پس اگر وارد شدند در حکم اهل حرب بوده. که در عبارات آینده نیز بدین معنی اشاره شده است.