صفحه ۹۳

مجوسی یا ستاره پرست یا گوساله پرست، بجز مسیحیان بنی تغلب و به ویژه اهل نجران."آن گونه که در قاموس اللغة آمده: مقصود از سامرة - در عبارت ماوردی - یا همان گوساله پرست است، یا دهری و یا قومی از یهود که در بعضی عقائد با آنها مخالف اند.

8 - باز در همان کتاب است: "و همه مشرکان چه مجوسی باشند یا بت پرست و آتش پرست و سنگ پرست و ستاره پرست و گوساله پرست، از همه اینها جزیه پذیرفته می‎شود؛ مگر کسانی که اهل رده هستند و بت پرستان عرب."احکام السلطانیة 143/.

9 - در مختصر خرقی که در فقه حنابله است آمده است: "جزیه مگر از یهودی یا مسیحی یا مجوسی پذیرفته نمی شود، در صورتی که بدانچه بر آن پیمان بسته اند پایدار بمانند. و دیگران یا باید اسلام را بپذیرند یا کشته شوند."بدایة المجتهد ‏376/1 (چاپ دیگر‏331/1).

در مغنی ابن قدامه در شرح این جمله آمده است: "یعنی بجز یهود و نصاری و مجوس جزیه از آنان پذیرفته نمی شود و بر دین خود واگذارده نمی شوند و جز اسلام از آنان پذیرفته نمی شود، و اگر اسلام نیاوردند کشته می‎شوند. این ظاهر مذهب احمد است، و حسن بن ثواب از او نقل کرده است که از همه کفار مگر بت پرستان عرب جزیه پذیرفته می‎شود، به خاطر این که حدیث بریده به خاطر عام بودن آن دلالت بر این دارد که از همه کفار جزیه پذیرفته می‎شود، فقط بت پرستان عرب از آن استثناء شده اند..."خراج 122/.

10 - در منتهی آمده است: "بر هر فرد از اهل کتاب که عاقل بالغ مذکر باشد جزیه منعقد می‎گردد. مراد ما از اهل کتاب کسانی هستند که به حقیقت دارای کتاب هستند، مانند یهود و نصاری

ناوبری کتاب