صفحه ۸۹

مشرکان را دیدید گردن بزنید، و هیچ مشرکی را استثناء نکرده است؛ و نیز گفته خداوند متعال که فرموده: (قاتلوا الذین لایؤمنون بالله و لا بالیوم الاخر) با کسانی که به خدا و روز قیامت نمی گروند پیکار کنید و در این آیه تنها گفته است از اهل کتاب جزیه بگیرید نه دیگران.

و نیز فرمایش پیامبرخدا(ص) که فرمود من مأمورم با مردم پیکار کنم تا بگویند معبودی جز خدا نیست.

مسأله 2 - از اهل کتاب عرب جزیه گرفتن جایز است و همه فقها این را گفته اند و ابویوسف گفته است جایز نیست. دلیل ما گفتار خداوند متعال است که فرمود: (من الذین اوتوا الکتاب حتی یعطوا الجزیه: عن ید و هم صاغرون) که هیچ فرقی بین عرب و عجم نگذاشته است. و نیز فرستادن پیامبرخدا(ص) خالد بن ولید را به دومة الجندل که خالد بر آنجا هجوم برد و در دومة "اکیدر" را بازداشت کرد و او را به نزد پیامبرخدا(ص) آورد و آن حضرت با وی بر جزیه مصالحه کرد.

شافعی گوید اکیدر بن حسان مردی از قبیله کنده یا قبیله غسان بود و هر دو از عرب بودند. و پیامبرخدا(ص) جزیه را از اهل نجران گرفت و در میان آنها عرب ها نیز بودند.

مسأله 3 - مجوس نیز دارای کتاب بودند که از آنها گرفته شد، و این از دو نظر شافعی صحیح ترین است، وی نظر دیگری نیز دارد که می‎گوید مجوس دارای کتابی نبوده اند. ابوحنیفه نیز همین نظر را دارد. دلیل ما اجماع فرقه و روایات آنان است. در روایتی از علی (ع) روایت شده که فرمود: آنان دارای کتاب بودند که آن را آتش زدند و دارای پیامبری بودند که او را کشتند، پس ثابت شد که آنان اهل کتاب بودند."جواهر الکلام ‏227/21.

ناوبری کتاب