آیت‌الله منتظری

[تفسیر دوم تحلیل متاجر]

تفسیر دوم متاجر، یعنی موردی که زمین و درختان و مانند آن را که ویژه امام است خریداری کند، که دلالت بر تحلیل آن دارد.

علاوه بر اطلاق دو روایت یونس و حارث [ روایت های سوم و چهارم در تفسیر اول متاجر] که پیش از این خواندیم، مطلق روایاتی که دلالت بر تحلیل انفال از زمینها و مانند آن در عصر غیبت دارد، بر آن دلالت دارد؛ پس کسی که آنها را احیا کند یا به طریقی که ملکیت می‎آورد حیازت کند، می‎تواند آن را بفروشد و قهرا می‎توان آنها را از وی خرید.

[تفسیر سوم تحلیل متاجر]

تفسیر سوم متاجر، یعنی اموالی که انسان از کسی که معتقد به خمس نیست می‎خرد، علاوه بر دو روایت سابق الذکر [ روایت یونس و حارث ] سیره بر این معنا دلالت دارد؛ زیرا شیعیان همواره با کفار و اهل خلاف حتی در زمان ائمه (ع) معامله و معاشرت داشته اند، با اینکه آنان به خمس سود تجارت و مانند آن ملتزم نبوده اند؛ و اگر بنابر تحریم معامله و لزوم پرداخت خمس آنچه آنان به دستشان می‎رسید بود مشکلات فراوانی پدید می‎آمد؛ و از لحن روایات تحلیل در مجموع استفاده می‎شود که ائمه معصومین (ع) نسبت به شیعیان ارفاق نموده و درصدد بوده اند که در شرایطی که آنان گرفتار حکومت های ستمگر و جابر بوده اند و نیاز به معامله و معاشرت داشته اند امور را بر آنان آسان کنند.

[تفسیر چهارم تحلیل متاجر]

تفسیر چهارم، یعنی تحلیل اموالی که انسان از کسی که معتقد به خمس است ولی