صفحه ۴۷

خلفای چهارگانه نیز همین نظر را داشتند و بدان عمل می‎کردند."الام ‏64/4. و این همان نظری است که ما در باب خمس آن را به واقع نزدیکتر دانستیم و در باب فئ نیز همین نظر را درست تر می‎دانیم. چراکه خمس و فئ هر دو حق واحدی است برای امام به عنوان اینکه رهبر مسلمانان است. به وسیله این اموال مشکلات مالی افراد تحت سرپرستی خود را برطرف می‎کند، که از آن جمله مصارف شخص خود و خانواده اوست. نهایت امر آنکه برطرف کردن نیازمندیهای اصناف سه گانه از بنی هاشم - که در دو آیه شریفه به خاطر بیان شرافت مقام آنان آمده - برعهده اوست، پس نصف کردن یا تقسیم کردن متعین نیست چنانکه در کلمات اکثر فقها آمده است.

ومحتمل است که مالک نیز این فتوی را در مدینه از ائمه طاهرین (ع) گرفته باشد.

6 - در مختصر خرقی آمده است: خمس فئ و غنیمت به پنج سهم تقسیم می‎شود. و ابن قدامه در حاشیه ای که بر این گفته ایشان در کتاب مغنی خویش زده است می‎نویسد: "در این مسأله چهار فصل است: 1 - اینکه فئ نیز همانند غنیمت تخمیس می‎گردد، مطابق با یکی از دو روایتی که در این باره رسیده است و آن مذهب شافعی است، و روایت دوم این است که تخمیس نمی گردد. این را ابوطالب نقل کرده است و گفته است تنها غنیمت تخمیس می‎شود. قاضی گفته است من بر آنچه خرقی گفته که فئ نیز تخمیس می‎گردد دلیلی نمی یابم، آنچه بر آن دلیل داریم این است که فئ تخمیس نمی شود. و این گفته عموم اهل علم است.

ابن منذر نیز گفته است من پیش از شافعی کسی را در خاطر ندارم که گفته باشد فئ نیز مانند غنیمت تخمیس می‎شود.سنن بیهقی 6 / 294، کتاب تقسیم فئ و غنیمت، باب وجوب خمس در غنیمت و...

7 - در ناصریات [سید مرتضی ] مسأله 121 به نقل از ناصر [جد سید مرتضی ] آمده است که گفت:

ناوبری کتاب