صفحه ۴۴۰

2 - در مقنعه آمده است: "بدان - خدا تو را به راه راست هدایت فرماید - که آنچه من در این باب در مورد استفاده از خمس و تصرف در آن آورده ام تنها در مورد "مناکح" (کنیزان) می‎باشد به خاطر دلایلی که از ائمه معصومین (ع) در مورد ازدواجها رسیده است تا ولادت شیعیانشان پاک باشد، و در مورد اموال نرسیده است. و آنچه پس از آن آورده ام در مورد تأکید بر خمس و پافشاری بر پرداخت آن در مورد اموال است."زرارة عن ابی جعفر(ع) قال: بنی الاسلام علی خمسة اشیاء: علی الصلاة و الزکاة و الحج و الصوم و الولایه. قال زرارة : فقلت: و ای شئ من ذلک افضل ؟ فقال: الولایة افضل، لانها مفتاحهن و الوالی هوالدلیل علیهن. (وسائل ‏7/1، ابواب مقدمات عبادت، باب 1، حدیث 2).

البته مورد سخن ایشان درباره خمس است ولی ظاهرا در مورد انفال هم ایشان ملتزم به همین پافشاری هستند به قرینه تعلیلی که در کلام ایشان آمده است.

و بر اساس آنچه مرحوم مفید در مقنعه آورده مرحوم شیخ نیز در استبصار روایات متعارض را در باب خمس جمع کرده است، که می‎توان بدان مراجعه نمود.روی عن الصادق (ع) انه سأله بعض اصحابه فقال: یابن رسول الله، ما حال شیعتکم فیما خصکم الله به اذا غاب غائبکم و استتر قائمکم ؟ فقال (ع): ما انصفناهم ان و اخذنا هم و لا احببناهم ان عاقبناهم، بل نبیح لهم المساکن لتصح عبادتهم و نبیح لهم المناکح لتطیب ولادتهم و نبیح لهم المتاجر لیزکوا اموالهم. (عوالی اللئالی ‏5/4).

3 - در باب انفال نهایه پس از ذکر انفال آمده است: "و هیچ کس نمی تواند در انفال و خمس هایی که متعلق به امام است تصرف نماید مگر با اجازه او، پس کسی که در چیزی از آن بدون اجازه وی تصرف کند گناهکار است، و بهره آنچه در آن تصرف می‎شود به امام بازگردانده می‎شود؛ و در صورتی که در چیزی با اجازه امام تصرف نمود، بر اوست که آنچه را از نصف یا ثلث یا ربع با امام مصالحه کرده به وی بپردازد. این در زمان حضور امام است، اما در حال غیبت آنان به شیعیانشان اجازه داده اند که در خمس و دیگر چیزها که متعلق به آنان است در چیزهایی مانند نکاح و تجارت و مسکن که چاره ای از

ناوبری کتاب