صفحه ۴۳۶

ستمگران و سرکشان واگذار کرده است تا آنگاه که امام منتظر(عج) ظهور کند، در این صورت باید گفت: بلی ائمه (ع) بناچار برای این زمان انفال و اموال عمومی را برای همه مردم و یا مسلمانان به ویژه برای شیعیانشان که بدانان وفادار مانده اند تحلیل فرموده اند، و ما اجمالا به چنین اجازه ای یقین داریم، اگر چه فرض شود روایاتی وجود ندارد که بر آن دلالت داشته باشد، زیرا بقا و ادامه حیات بشر بدون آنها امکان پذیر نیست.

البته در این صورت باید گفت: به صورت مطلق تحلیل نشده، زیرا سهام سه گانه سادات که از زکات محروم شده اند و به جای آن خداوند متعال از خمس برای آنان قرار داده تحلیل نشده است.

و اما اگر همان گونه که ما گفتیم گفته شود - و به نظر می‎رسد سخن درست هم همین است - اینکه اسلامی که نزد ماست دین کاملی است و سعادت دو دنیای انسانها را به عهده گرفته است و امور سیاسی و اقتصادی مردم را به حال خود رها نکرده و به هرج و مرج جامعه ولو برای ساعتی راضی نیست، و حکومت و دولت برای ادامه حیات بشر و اجرای احکام و حدود اسلام در زمینه های مختلف لازم و ضروری است، در این صورت تشکیل حکومت و نظارت بر اموال عمومی نیز یک ضرورت است، همان گونه که امیرالمؤمنین (ع) در سخن خود با خوارج بدان تصریح فرموده و می‎فرماید: "اینان می‎گویند حکومت جز برای خدا نیست، با اینکه مردم نیازمند حاکم اند، نیکوکار باشد یا ستمکار، در سایه حکومت او مؤمن به تلاش می‎پردازد و کافر در آن [از نعمت های دنیا] بهره مند می‎شود، و خدا امور را به سرآمد می‎رساند و اموال عمومی جمع آوری و با دشمنان مبارزه می‎شود، راهها امنیت می‎یابد و حق ناتوان از توانمند گرفته می‎شود، تا افراد نیکوکار به آسایش رسند و از شر افراد ستمکار رهایی حاصل آید."شرایع ‏184/1 (چاپ دیگر 137/).

ناوبری کتاب