صفحه ۳۷۵

می‎ماند برای غنیمت گیرندگان است. و نیز بر اساس فرمایش خداوند متعال که می‎فرماید: (فکلوا مما غنمتم حلالا طیبا...) کتاب الطهارة 494/، کتاب خمس، فصل انفال ( چاپ دیگر 555/). از آنچه به غنیمت می‎گیرید حلال و پاکیزه بخورید.

و نیز بر اساس صحیحه حلبی از امام صادق (ع) در مورد مردی از اصحاب ما که در زیر پرچم آنان [خلفای وقت ] می‎جنگید و غنیمتی به دست آورده بود حضرت فرمود: "یؤدی خمسا و یطیب له" خمس آن را بدهد و بقیه برای او حلال است.مصباح الفقیه 153/. که از آن استفاده می‎شود که در تخمیس و تملک بقیه اجازه معتبر نیست.

و بر اساس فرمایش معصوم (ع) در صحیحه طولانی علی بن مهزیار که در شمار چیزهایی که در آن خمس است می‎فرماید: "و مانند آنجا که با دشمن درگیر شود و مال او را از او به غنیمت گیرد."سوره انفال (8) / 41. و نیز آنچه در روایات تحلیل آمده که ائمه (ع) بهره خویش از فئ و غنیمت را برای شیعیانشان حلال کرده اند، و ظاهر آن این است که همه اموال از آن آنان نبوده بلکه تنها خمس مال آنان بوده، با آنکه ظاهرا مورد آن، زمان استیلاء خلفای جور بر جامعه بوده و در آن شرایط جنگ و طبعا غنیمت گرفتن آنان با اجازه ائمه (ع) نبوده است.

از جمله آن روایات روایتی است از امام عسکری، از پدرانش، از امیرالمؤمنین (ع) که آن حضرت به پیامبرخدا(ص) فرمود: "ای پیامبرخدا تو نیک می‎دانی که پس از تو پادشاهان کینه توز و ستمگر به حکومت می‎رسند، و بر خمس من از اسیران و غنایم دست خواهند یافت و آنها را به فروش می‎رسانند، و برای کسانی که آنها را می‎خرند حلال نیست، زیرا بهره من از آنهاست. و من بهره خود را برای هر یک از شیعیانم که چیزی از آنها را مالک شود بخشیدم، تا منافع آنان از آنچه

ناوبری کتاب