صفحه ۳۱۶

نیست. بله، ممکن است یک فرق کوچکی بین آنجا که منسوب به امام است و آنجا که منسوب به مسلمانان است در برخی موارد گذاشته شود، و آن اینکه: اگر اموال مال امام باشد می‎تواند در آن هرگونه تصرفی که صلاح بداند ولو فروش و بخشش آن انجام دهد و می‎تواند پول آن را در هر جهتی که صلاح بداند ولو برای شخص بخصوص از مردم به مصرف برساند؛ اما اگر برای مسلمانان به عنوان مسلمانان باشد، مانند زمینهایی که با جنگ گشوده شده است، ممکن است گفته شود که نمی توان آنها را فروخت و یا به کسی بخشید، زیرا آنها به منزله وقف است برای مسلمانها و حاصل آن را نمی توان جز در آنچه به صلاح جامعه و عموم مردم به عنوان عموم مردم است نه شخصی خاص به مصرف رسانید، و تحقیق در این موضوع به جایگاه خود واگذار می‎شود.ان هذا المال لیس لی و لا لک، و انما هو فئ المسلمین و جلب اسیافهم.(نهج البلاغه فیض 728؛ لح 353/، خطبه 232) .

[شواهدی بر آنچه گفته شد:]

بر اینکه ما گفتیم حیثیت امامت حیثیت تقییدیه است و اموال برای حیثیت است و به همین جهت به وارث منتقل نمی شود بلکه به امام بعدی می‎رسد، دلایلی گواهی می‎دهد که برخی را یادآور می‎شویم:

مرحوم شیخ صدوق به سند خود از ابی علی بن راشد روایت کرده است که گفت:

"به ابی الحسن سوم (ع) گفتم: چیزی را نزد ما می‎آورند و می‎گویند: این مال ابوجعفر(ع) [امام جواد] است نزد ما، ما با آن چه بکنیم ؟ حضرت فرمود: آنچه به خاطر امامت برای پدرم بوده است مال من است و آنچه جز این بوده است بر اساس کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) میراث است."ر. ک . وسائل ‏547/17، و پس از آن، ابواب ولاء ضمان الجریرة و...، باب 3 و4.

ناوبری کتاب