صفحه ۳۱۳

و آیا این گونه تشریع با حقیقت و روح اسلام که می‎فرماید: (کی لا یکون دولة بین الاغنیاء منکم) عن ابی عبدالله(ع) انه سمعه یقول: ان الانفال ماکان من أرض لم یکن فیها هراقة دم او قوم صولحوا و اعطوا بایدیهم، و ما کان من ارض خربة او بطون أودیة فهذا کله من الفئ. و الانفال لله و للرسول، فما کان لله فهو للرسول یضعه حیث یحب. (وسائل ‏367/6، ابواب انفال، باب 1، حدیث 10) . تا اموال در میان ثروتمندان شما دست به دست نچرخد، منافات ندارد؟! و یک فرد چه نیازی به این همه اموال دارد با اینکه مردم در نیازمندی گسترده به سر می‎برند؟ با اینکه می‎دانیم احکام اسلام گزاف نیست بلکه بر اساس مصالح واقعی جامعه است.

و مؤید برداشت ماست این نکته که زمینهای موات بدون اشکال از انفال و مال امام است، اما مشاهده می‎کنیم که در کتاب و سنت آمده است که زمین برای همه مردم است، خداوند متعال می‎فرماید: (و الارض وضعهاللانام) سماعة بن مهران قال: سألته عن الانفال فقال: کل ارض خربة او شئ یکون للملوک فهو خالص للامام و لیس للناس فیها سهم. قال: و منها البحرین لم یوجف علیها بخیل و لا رکاب. (وسائل ‏367/6، ابواب انفال، باب 1، حدیث 8) . خداوند زمین را برای مردم قرار داد و در خبر یونس از عبد صالح امام موسی بن جعفر (ع) آمده بود که فرمود: زمین از آن خداوند متعال بود و آن را وقف بندگان خود کرد، پس هر کس سه سال پشت سر هم بدون دلیل زمینی را بلااستفاده و معطل گذارد، از او گرفته می‎شود و به دیگری واگذار می‎گردد.عن العبد الصالح ... و له بعد الخمس الانفال، و الانفال کل ارض خربة قد باد اهلها، و کل ارض لم یوجف علیها بخیل و لا رکاب و لکن صالحوا صلحا و اعطوا بایدیهم علی غیر قتال، و له رؤوس الجبال، و بطون الاودیه... والاجام، و کل ارض میتة لارب لها، وله صوافی الملوک ماکان فی ایدیهم من غیر وجه الغصب لان الغصب کله مردود، و هو وارث من لا وارث له یعول من لا حیلة له. (وسائل ‏365/6، ابواب انفال، باب 1، حدیث 4) . و در رساله محکم و متشابه به نقل از تفسیر نعمانی به سند خود از علی (ع) پس از آنکه خمس را ذکر کرده و گفته است نیمی از آن مال امام است می‎فرماید: "پس از این برای قائم به امور مسلمانان انفالی است که برای پیامبر خدا بود، خداوند متعال می‎فرماید: (یسألونک عن الانفال، قل الانفال لله و الرسول) . اینان انفال را درخواست کردند تا برای خود قرار دهند، و خداوند متعال با این آیه شریفه پاسخ آنها را داد."سوره حشر (59) 7/.

ناوبری کتاب