آمده است: برای امام است "خاصه" یا "خالصه" یا "علی وجه الخصوص" این بدین معناست که این اموال مانند غنایم نیست که رزمندگان در آن سهیم باشند و باید بین آنان تقسیم شود، یا مانند اراضی مفتوح عنوة نیست که از آن مسلمانان است به عنوان اینکه مسلمانند، به گونه ای که وقف آنان بماند و در آن خرید و فروش و بخشش صورت نگیرد. نه اینکه این اموال املاک شخصی باشد که متعلق به شخص امام باشد به گونه ای که فرزندانش و دیگر وراث از آن ارث ببرند، و توضیح این مسأله در مباحث بعد خواهد آمد.
و شما ملاحظه میفرمایید در این زمینه با اینکه کلمات اصحاب ما با یکدیگر نزدیک و مشابه هستند، ولی در بعضی از مثالها با یکدیگر متفاوتند.
برخی از آنها معدنها و دریاها را از انفال برشمرده اند و برخی آن را ذکر نکرده اند، و در کتاب کافی پس از ذکر مثالهای انفال گفته است "و جز آنها" که شاید مشعر به این باشد که آنچه ایشان یادآور شده اند به عنوان مثال است [نه اینکه انفال منحصر به آنها باشد. ] و همچنین است سخن در رابطه با روایات باب، که منظور تمام اموال عمومی است که متعلق به اشخاص نیست. و شاید این به حسب اعصار و زمانها دگرگونی هایی در آن حاصل شود. به عنوان مثال دریاها و هوا و نیز حق عبور اتومبیل ها و هواپیماها از کشورها در زمان ما دارای اهمیت و ارزش است [ و پولهایی به عنوان حق ترانزیت و تردد گرفته میشود ] که در زمانهای گذشته دارای ارزش نبوده است، در این زمان ها این گونه اموال نیز از انفال است و در اختیار پیشوای جامعه قرار دارد، ولی آن گونه که از کلمات آنان به دست میآید توجه و اهتمام در زمانهای گذشته تنها به زمینها بوده است.
و در اینجا نکته ای است شایان توجه. [روایات باب ] اما روایات در این زمینه بسیار است که برخی از آنها را اکنون و برخی را در آینده به
.jpg)
