صفحه ۳۰۵

"انفال در زمان پیامبرخدا(ص) ویژه آن حضرت بود، و آن برای کسی است که پس از وی زمام امور مسلمانان را به دست دارد. و آن هر زمین خرابی است که مردمش کوچ کرده اند، و هر زمینی که برای تصرف آن اسب و شتری تاخته نشده است، یا اینکه مشرکان خود در اختیار مسلمانان قرار داده اند، و قله کوهها و گستره بیابانها و نیزارها و زمینهای موات بی صاحب، و اموال عتیقه و ارزشمند پادشاهان و آنچه آنان جز از راه غصب به اقطاع خود درآورده اند، و میراث کسی که وارثی ندارد. و نیز برای اوست از غنایم پیش از تقسیم، کنیز زیبا و اسب فربه و لباس ارزشمند و آنچه شبیه اینهاست از برده یا کالا.

و اگر مردمی با مشرکان اهل حرب بدون اجازه امام جنگیدند و غنیمتی به دست آوردند، غنیمت آنان نیز ویژه امام است نه دیگران."الام ‏66/4. مانند این مطالب در مبسوط نیز آمده است.مغنی ‏408/10. ما پیش از این از ایشان به نقل از امام باقر و امام صادق 8 روایتی را از تبیان نقل کردیم که می‎توان بدان نیز مراجعه نمود.مقنعه 45/.

3 - در مراسم سلار پس از ذکر خمس آمده است: "و انفال نیز از آن اوست، و آن هر زمینی است که بدون تاختن اسب و شتر گشوده شود، و زمینهای موات و میراث کافر حربی، و نیزارها و دره ها و معادن، و قطایع سلطان که در همه این موارد جز با اجازه امام نمی توان در آن تصرف کرد."نهایه 199/.

4 - و در باب انفال کتاب کافی ابوالصلاح حلبی آمده است: "انفال مختص است به هر زمین که اسب و شتری بر آن تاخته نشده، و قطایع سلطان و زمین های موات، و هر زمینی که سه سال مالکش آن را بلااستفاده گذاشته است، و قله کوهها و عمق بیابانها از هر نوع زمین و دریاها و نیزارها، و

ناوبری کتاب