صفحه ۳۰۴

که متعلق به اشخاص نیست در بر می‎گیرد. بر اساس روایاتی که از ائمه معصومین (ع) در این باب وارد شده است. و این تفاوت دیدگاه تا آنجاست که بین آنچه در دیدگاه ما و فقهای ما مصطلح است با آنچه در دیدگاه فقیهان و راویان حدیث اهل سنت مصطلح است گویا یک تباین کلی وجود دارد.

[برخی از سخنان فقهای شیعه در انفال ]

1 - مرحوم شیخ مفید در مقنعه می‎گوید: "باب انفال: انفال در زمان حیات پیامبراکرم (ص) ویژه آن حضرت است، و پس از وفات آن حضرت برای امام و فرمانروایی است که جانشین اوست. خداوند متعال می‎فرماید: (یسألونک عن الانفال، قل الانفال لله والرسول، فاتقوالله و اصلحوا ذات بینکم و اطیعوا الله و رسوله ان کنتم مؤمنین) . وآنچه برای پیامبر(ص) است پس از آن حضرت از آن فرمانروای امت است که جانشین اوست.

و انفال هر زمینی است که بدون تاختن اسب و شتر گشوده شده است، و نیز زمینهای موات و ترکه کسی که وارثی برای او نیست و نیزارها و دریاها و بیابانها و معادن، و چیزهایی که پادشاهان به اقطاع [خالصجات ]درمی آورند.

از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود: "ما آن مردمی هستیم که خداوند در قرآن اطاعت ما را واجب فرموده است، برگزیده اموال وانفال از آن ماست". و مراد از برگزیده اموال، آن اموالی است که امام از غنایم پیش از تقسیم آن برای خویش بر می‎گزیند، مانند کنیزی زیبا یا اسبی فربه یا لباسی زیبا و آنچه مشابه اینهاست از برده و کالا، طبق تفسیری که از ائمه (ع) در این باره رسیده است. و هیچ کس نمی تواند در آنچه ما از انفال برشمردیم مگر با اجازه امام عادل تصرف کند."سنن بیهقی ‏305/6.

2 - در نهایه شیخ آمده است:

ناوبری کتاب