میشود. اما اگر سریه خود به جنگ پرداخته و در منطقه سپاهی وجود نداشته است دیگر وجهی برای اشتراک آنان نیست و همه غنیمت برای کسانی است که در جنگ شرکت داشته اند، و ابوعبید هم در سخنان خود به این معنا اشاره داشت.
و باز هم ایشان [ابوعبید] برای ابتدای جنگ و اواخر آن فرق گذاشته است و مینویسد: "بخشش باید در اواخر جنگ باشد، زیرا رزمندگان در ابتدا بسیار بانشاط و آماده هستند و با سرعت به سوی دشمن میتازند اما پس از مدتی احساس خستگی میکنند و سفر آنان را فرسوده میکند و دوست دارند که برگردند."الاموال 387/ و 388. [و لذا با بخشش و تشویق میتوان آنان را بر انجام کار تشویق نمود.]
[آیا قرار دادن پاداش و بخشش یک حکم فقهی است یا تصمیم حکومتی ؟]
مطلب دیگری که لازم است بدان پرداخته شود این است که یک چهارم و یا یک سوم که باید به گروههایی که برای جنگ اعزام میشوند (سرایا) پرداخت شود و یا وسایل شخصی و لباسهای مقتول (سلب) که برای قاتل است، آیا این حکم فقهی ثابت است یا یک حکم حکومتی است از سوی پیامبراکرم (ص) برای همیشه و یا حکمی است از او(ص) به عنوان موقت بر حسب آنچه آن را با توجه به اوضاع و شرایط مناسب میدانسته، که در این صورت امام میتواند گاهی نصف و یا یک پنجم را برای گروههای اعزامی (سرایا) قرار دهد، یا اینکه در زمانی با دگرگونی مصالح بگوید لباسها و اموال شخصی مقتول برای قاتل نیست.
در این مسأله دیدگاههای مختلفی مطرح شده و شاید درست ترین همین نظر آخری باشد، زیرا واضح است که در صورت دگرگونی شرایط و اوضاع مصالح نیز دگرگون میشود. و ما پیش از این در جهت چهارم از فصل غنایم مسأله سلب را مورد گفتگو قرار دادیم، که میتوان بدان مراجعه نمود.
.jpg)
