کتابهایمان را در هیچ راهی از راههای مسلمانان و نه در بازارهایشان آشکار نکنیم، و بر فراز کنیسه هایمان صلیب نصب نکنیم، و در میان مسلمانان و با حضور آنان در کنیسه هایمان ناقوس نزنیم، و عید سعانین و نیز نماز دوم عید فصح (باعوث) را آشکار نسازیم. و در تشییع مردگان صدا را بلند نکنیم، و در راههای مسلمانان به هنگام بردنشان به گورستان آتش حمل نکنیم، و در کنار گورستان آنان دفنشان نکنیم، و بردگانی را که سهام مسلمانان به آنان تعلق گرفته به بردگی نگیریم، و مسلمانان را راهنمایی کنیم و در منزلهایشان فرود نیاییم.
پس چون این نامه را به نزد عمر آوردم او در آن اضافه کرد: و اینکه هیچ یک از مسلمانان را کتک نزنیم، و ما این شرایط را بر خود و بر هم کیشان خود پذیرفتیم و از آنان امان گرفتیم، پس اگر ما با چیزی از این شرایط که خود پذیرفتیم مخالفت کردیم خود ضامن آن هستیم و دیگر ذمه ای برای ما نیست و بر شما رواست که همان گونه که با معاندان و پیمان شکنان رفتار میکنید با ما رفتار کنید.
این روایت در کنز العمال نیز آمده است.عن ابن عباس قال: "کل مصر مصره المسلمون لایبنی فیه بیعة و لاکنیسة و لایضرب فیه بناقوس و لایباع فیه لحم خنزیر." (سنن بیهقی 201/9، کتاب الجزیة، باب یشترط علیهم ان لایحدثوا فی أمصار المسلمین کنیسة ...)
علامه در منتهی [ در ارتباط با این مکتوب ] مینویسد:
امام میتواند هر چه به نفع مسلمانان و باعث شوکت آنان است را با آنان شرط کند همان گونه که عمر شرط کرد. و نیز روایت شده که این مکتوب را اهل جزیره برای عبدالرحمن بن غنم نوشتند.
آنگاه ایشان نامه ای نزدیک به این نامه را ذکر میکند. در این رابطه مطالبی نیز در جواهر آمده است.عن ابن عباس أیضا قال: "أیما مصر أعده العرب فلیس للعجم أن یبنوا فیه بیعة - أو قال: کنیسة - و لایضربوا فیه ناقوسا و لایدخلوا فیه خمرا و لا خنزیرا. و أیما مصر اتخذه العجم فعلی العرب أن یفوا لهم بعهدهم فیه و لایکلفوهم مالاطاقة لهم به." (سنن بیهقی 202/9، کتاب الجزیة، باب لا تهدم لهم کنیسة و لابیعة) . در متن عربی این مکتوب "قلایه" به کسر قاف و تشدید لام: جایگاه اسقف است، و "سعانین" عید روز یکشنبه ای است که قبل از عید فصح است [و در آن حضرت مسیح
.jpg)
