صفحه ۲۴۵

کردند تعزیر می‎شوند، و اگر ترک آن در قرارداد شرط شده باشد پیمان شکسته خواهد شد. ششم: اینکه احکام مسلمانان بر آنان جاری گردد."سوره توبه (9)29/. ظاهرا مراد به احکام مسلمانان احکامی مانند احکام حکومتی حاکم مسلمین یا احکام اجتماعی و جزایی اسلام است نه احکام فردی و شخصی.

7 - در احکام السلطانیه ماوردی آمده است: "در قرارداد ذمه دو نوع شرط بر آنان شرط می‎شود، شرط ضروری و شرط مستحب.

شرط ضروری شش شرط است. یکم: اینکه کتاب خدا را مسخره نکنند و نیز در آن تحریف وارد نکنند. دوم: اینکه رسول خدا را تکذیب نکنند و به زشتی از او یاد نکنند. سوم: دین اسلام را مذمت نکنند و در آن شبهه نیفکنند. چهارم: با زن مسلمان نه زنا کنند و نه نکاح . پنجم: مسلمانی را از دینش منحرف نکنند و متعرض مال و دین او نشوند. ششم: به کافران حربی یاری نرسانند و ثروتمندانشان را به دوستی نگزینند. این شش حقی است که آنان ملتزم بدان هستند، حتی اگر شرط نشده باشد. و این موارد در قرارداد گنجانده می‎شود تا قرارداد بر آنان مؤکد گردد و در صورت ارتکاب بر آنان نقض عهد به شمار می‎آید.

و اما موارد مستحب شش چیز است. یکم اینکه قیافه های خود را با پوشیدن غیارمبسوط ‏37/2. از دیگران متمایز سازند. دوم: ساختمانهای خود را بلندتر از مسلمانان نسازند و اگر کمتر نیست حداکثر با آنان مساوی باشد. سوم: صدای ناقوس و تلاوت کتابها و گفتارشان در مورد عزیر و مسیح را به گوش مسلمانان نرسانند.

چهارم: به نوشیدن شراب و آشکار کردن صلیب ها و خوردن گوشت خوک نزد مسلمانان تجاهر نکنند. پنجم: مردگانشان را مخفی دفن کنند و به شیون و گریه

ناوبری کتاب