صفحه ۲۳۸

(گذشت پیشه کن و به نیکی فرمان ده و از نادانان کناره گیری کن). و آن جنگی که در اسلام آمده است برای دفاع و باز گرداندن متجاوزان به حق و اهل حق بوده است تا مردم از شر آنان آسوده باشند و دست آنان از آشوب و آتش افروزی کوتاه گردد. و این به خاطر اجبار در دین و یا انتقام از مخالفین نیست و به خاطر همین جهت در تاریخ فتوحات اسلامی چیزی که در جنگ های مسیحیت از کشتن پیرمردان و زنان و کودکان شنیده شده، شنیده نشده است.

همین اسلام جنگ طلب را می‎بینیم که پس از گشوده شدن کشوری که شکست خورده است تنها به ضمیمه کردن آن به کشورهای اسلامی اکتفا می‎کند آنگاه آنان را به همان دینی که بر آن بوده اند باقی می‎گذارد تا وظایف مذهبی خود را طبق اعتقاداتشان انجام دهند، و تنها آنها را موظف می‎کند که جزیه بپردازند تا با استعانت از آن دفاع از آنان ممکن و امنیت شهرهایشان تأمین گردد، و اینان در عقاید و معابد و عادات و رسومشان آزادند، برای کاری در تنگنا قرار نمی گیرند و در معاملاتشان ضمانی بر آنان نیست.

خلفای مسلمانان نیز فرماندهانشان را نسبت به احترام گذاشتن به عبادت کنندگان در صومعه و دیرهایشان و نیز به محترم شمردن زنان و کودکان و کسانی که در جنگ دست نداشته اند توصیه می‎کنند.

در روایات متواتر نیز از آزار اهل ذمه و پایمال کردن حقوقشان نهی شده است. در روایات آمده است: "لهم مالنا و علیهم ما علینا"- آنچه برای ماست برای آنهاست و آنچه بر ماست بر آنهاست. و نیز آمده است: هر کس ذمی را آزار

ناوبری کتاب