یا تا آنگاه که جزیه را بپردازند، خلاف ظاهر است."سئل رسول الله(ص) عن الجزیة عن ید، قال: جزیة الارض و الرقبة، جزیة الارض و الرقبة . (الدر المنثور 228/3) . از کلام مرحوم شیخ اینگونه استفاده میشود که آیه شریفه (حتی یعطوا الجزیة) را بدینگونه تفسیر کرده اند که تا زمانی که ملتزم به پرداخت جزیه بشوند، و جمله (وهم صاغرون) را بدین گونه معنی کرده اند که تا هنگامی که ملتزم به احکام اسلام بشوند، و این برداشت ایشان قابل خدشه و تأمل است. [زیرا خلاف ظاهر میباشد.]
2 - در کتاب مبسوط آمده است: "و اما التزام به احکام ما و جریان آن بر آنان چیزی است که چاره ای از آن نیست و این همان "صغار"ی است که در آیه شریفه آمده است. برخی نیز گفته اند: صغار آن است که آنان جزیه را ایستاده بپردازند و مسلمان نشسته باشد."فی صحیحة محمد بن مسلم قال سألته عن اهل الذمة ماذا علیهم مما یحقنون به دماءهم و اموالهم ؟ قال: الخراج، و ان اخذ من رؤوسهم الجزیة فلا سبیل علی ارضهم. (وسائل 114/11، ابواب جهاد عدو، باب 68، حدیث 3) .
3 - در کتاب جهاد تذکره آمده است: "مسأله: علمای ما در مفهوم "صغار" اختلاف نظر دارند، ابن جنید گوید: آن عبارت از این است که به هنگام قرارداد به آنان گفته شود در مرافعات و اختلافات آنان و مسلمانان و نیز هنگامی که مرافعات خود را به ما ارجاع دهند طبق احکام اسلام با آنان رفتار میشود. و نیز هنگامی که برپا ایستاده اند جزیه از آنان دریافت میشود.
شیخ گوید: "صغار" التزام به احکام ما و اجرای آنها بر آنان است. و شافعی گوید: آن این است که وی سر خود را به هنگام پرداخت پایین بگیرد و مأمور دریافت ریش او را گرفته و چکی به گوش او بنوازد! و در یکی از دو نظر او این عمل واجب است حتی اگر وی مسلمانی را برای پرداخت وکیل کند از وی پذیرفته نیست، و اگر مسلمانی پرداخت جزیه را ضمانت کند پذیرفته نیست،
.jpg)
