8 - در خراج ابویوسف آمده است: "از فردی که اسلام را پذیرفته جزیه گرفته نمی شود مگر آنکه اسلام آوردن وی پس از گذشت سال باشد که در آن صورت پس از گذشت سال جزیه بر او واجب شده است و آن به عنوان خراج همه مسلمانان محسوب میگردد و باید از او گرفته شود.
و اما اگر اسلام او پیش از تمام شدن سال ولو به یک روز یا دو روز و یک ماه یا دو ماه یا بیشتر و یا کمتر باشد چیزی از او به عنوان جزیه گرفته نمی شود. و اما اگر جزیه بر او واجب شده باشد ولی قبل از پرداخت از دنیا برود یا برخی را پرداخته و بخشی را هنوز نپرداخته است در آن صورت چیزی از ورثه و یا ترکه او گرفته نمی شود. زیرا جزیه را نمی توان دینی بر عهده او محسوب نمود؛ و همچنین است اگر اسلام آورد و بخشی از جزیه سرانه او بر عهده اوست چیزی از وی گرفته نمی شود."جواهر 258/21. آنچه باید گفت این است که: اگر جزیه مالیات سالیانه ای باشد که برای حفظ امنیت و حمایت از اهل ذمه در طول سال بر آنان وضع شده باشد، قاعده اقتضا میکند که در صورت وجود قرارداد ذمه و اشتغال ذمه آنان، پرداخت آن بر عهده آنان باشد؛ و اینکه بگوییم به خاطر مرگ یا پذیرش اسلام نسبت به گذشته از عهده آنان ساقط است این سخنی خلاف اصل است. بله با اسلام آوردن هر یک از آنان، موضوع نسبت به مابعد آن منتفی است.
و تعیین وقت مطالبه و محدود کردن آن به آخر سال در عقد قرارداد موجب نمی شود که آن را نسبت به ایام سال تقسیط نکنیم، زیرا روشن است که آن یک مالیات
.jpg)
