و آنچه را خدا از آنان به رسم غنیمت عاید پیامبرش گرداند[شما برای تصاحب آن ] اسب یا شتری بر آن نتاختید ولی خدا فرستادگانش را بر هر که بخواهد چیره میسازد.
و خدا بر هر چیز تواناست. آنچه خدا از دارایی ساکنان آن قریه ها عاید پیامبر گرداند، از آن خدا و از آن پیامبر و متعلق به خویشاوندان نزدیک [وی ] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، تا میان توانگران شما دست به دست نگردد. و آنچه را پیامبر به شما داد آن را بگیرید، و از آنچه بازتان داشت دست بازدارید و از خدا پروا گیرید که خدا سخت کیفر است. [این غنایم، نخست ] از آن بینوایان مهاجری است که از دیار و اموالشان رانده شدند و خواستار فضل خدا و خشنودی اویند و خدا و پیامبرش را یاری میکنند؛ اینان همان راستگویانند. و نیز کسانی که پیش از[مهاجرین ] در[مدینه ] جای گرفته و ایمان آورده اند؛ هر که را به سویشان کوچیده دوست میدارند؛ و نسبت بدانچه به کوچندگان داده شده در دلهایشان حسدی نمی یابند؛ هر چند خود نیازمند باشند. و آنان که از منت نفس خویش در امانند، ایشان رستگارانند. و نیز کسانی که پس از آنان [مهاجرین و انصار] آمده اند[و] میگویند پروردگارا، ما را و برادرانمان را که در ایمان از ما پیشی جسته اند بیامرز، و در دلهایمان نسبت به کسانی که گرویده اند کینه ای مگذار! پروردگارا به راستی که تو رئوف ومهربان هستی.
در توضیح واژه های این آیه شریفه باید گفت: واژه "افاء" از ریشه "فئ" به معنای بازگشت است. "ایجاف" حرکت اسبان و شتران است از وجف وجیفا، هنگامی که حیوان با تندی و اضطراب حرکت کند. مراد از "رکاب" شتر است، و "خصاصه" به معنی تنگدستی و نیازمندی است، و "شح" به معنی بخل و یا بخل همراه با حرص است.
چند روایت در باره شأن نزول و توضیح آیه شریفه:
1 - در تفسیر الدرالمنثور به سند خود از سعید بن جبیر آمده است که گفت: