آیت‌الله منتظری

غسل و وضو و خوردن و سربریدن حیوان ذکرهای مخصوص دارند که به همراه کاهن می‎خوانند؛ و به سوی نقطه ای در شمال حیوانات را سر می‎برند و کشنده از عملی که انجام داده در پیشگاه خدا استغفار می‎کند، و برای مردگانشان استغفار می‎کنند و برای آنان مجالس یادبود و تجلیل برگزار می‎کنند و برای آنان صدقه می‎دهند. قتل نفس و زنا و ربا و دروغ و سخن چینی و غش در معامله و انواع مشروبات الکلی و گوشت خوک و ختنه و ازدواج با خواهر و دختر برادر و خواهر و عمه و خاله و زن برادر را حرام می‎دانند و با غیر هم کیش خود ازدواج نمی کنند و تعدد ازدواج را در صورت رعایت عدالت حلال می‎شمرند.

با توجه به همه این مطالب اگر ثابت شود که صابئین اهل کتاب هستند یا ثابت شود که آنان اهل کتاب نیستند حکم قضیه مشخص است، و اما در صورتی که احتمال دهیم که آنان اهل کتابند باید با رجو ع به کتابها و علمای آنان حقیقت قضیه مورد پژوهش قرار گیرد، اما اگر باز شک و تردید بر جای ماند برای حفظ دماء احوط آن است که آنان بر دینشان باقی گذاشته شوند و از آنان جزیه پذیرفته شود و مشکل است که به جواز کشتن آنان حکم کنیم.

[دلایل نپذیرفتن جزیه از صابئین و پاسخ آنها]

کسانی که به عدم پذیرش جزیه و جواز قتل صابئین قائل شده اند ممکن است به دلایل ذیل تمسک جویند:

1 - آنچه از کتاب خلاف و غیر آن به عمومات کتاب و سنت تمسک شده است مانند آیه شریفه: (فاذا لقیتم الذین کفروا فضرب الرقاب) (چون با کافران [در میدان جنگ ] روبرو شدید گردنها را بزنید.) و مانند آن.

اشکالی که به این استدلال وارد است این است که این از قبیل تمسک به عام در