آیت‌الله منتظری

"پیش از این نیز درباره حکم صابئین سخن گفته شد که آیا اینان اهل کتابند یا نه، و آنان دو دسته اند: یک دسته در نواحی کسکر و بطایح که طبق اطلاعاتی که به ما رسیده آنان دسته ای از نصاری هستند. - گرچه با آنان اختلاف نظر بسیاری هم دارند - چون نصاری فرقه های زیادی هستند که از آن جمله است مرقونیه، أریوسیه، مارونیه و فرقه های سه گانه: نسطوریه و ملکیه و یعقوبیه، از آنان بیزاری می‎جویند و ارتباط با آنان را جایز نمی دانند، و اینان خود را به یحیی بن زکریا و شیث منتسب می‎دانند، و نوشته هایی دارند که می‎پندارند اینها همان کتابی است که خداوند بر شیث بن آدم و یحیی بن زکریا فرستاد و نصاری اینان را یوحناسیه می‎گویند.

این فرقه را ابوحنیفه اهل کتاب می‎داند و ذبایح و ازدواج با زنشان را حلال می‎شمارد. و فرقه دیگری هستند که صابئین نامیده می‎شوند و آنان کسانی اند که در ناحیه حران زندگی می‎کنند و بت می‎پرستند و هیچ یک از پیامبران را پیروی نمی کنند و دارای کتابی نیستند، اینان اهل کتاب نمی باشند و اختلافی نیست که ذبیحه اینان را نمی توان خورد و با زنانشان نمی توان ازدواج کرد.

پس مذهب ابوحنیفه که صابئین را اهل کتاب برشمرده، مراد ایشان همان دسته اول است. و اما ابویوسف و محمد می‎گویند: صابئین اهل کتاب نیستند و بین دو دسته آنان فرق نگذاشته اند. و در این مورد اختلافی بین تابعین روایت شده است."از جمله معانی "هیکل" بناء مرتفع و نیز محلی است در معبد و یا در کلیسا برای قربانی کردن.

16 - در کتاب نکاح جواهر آمده است: "و اما صابئین، از ابی علی روایت شده است که آنان فرقه ای از نصاری هستند.

مبسوط گفته است ظاهرا این گونه نیست، چون آنان ستارگان را می‎پرستند. از