آیت‌الله منتظری

کنیسه [جایگه عبادت یهود] استفاده می‎کردند آنگاه به دست مسیحیان افتاد و کلیسا شد تا آنکه اسلام آمد و آنجا مسجد مسلمانان شد. آنان مجسمه ها و بت هایی با نامهای خورشید با شکل های ویژه داشتند، مانند مجسمه خورشید در بعلبک و مجسمه ای که منسوب به ماه بود و در حران وجود داشت. و می‎نویسند که کعبه و بت های آن نیز از آنان بود و پرستندگان نیز از آنان بودند و بت "لات" سمبل "زحل" بود و "عزی" سمبل "زهره"، و پیامبران زیادی داشتند که بیشتر آنان فلاسفه یونان بودند...و آنان سه نماز واجب داشتند: اول آن به هنگام طلوع خورشید که هشت رکعت بود، دومین آن پیش از ظهر که پنج رکعت بود، و سومین به هنگام غروب آفتاب که پنج رکعت بود...و با پاکی و وضو نماز می‎خواندند و غسل جنابت می‎کردند اما ختنه نمی کردند و اکثر احکام آنان در ازدواج و حدود مانند احکام مسلمانان بود، و در تنجس به هنگام مس میت و مانند آن همانند تورات عمل می‎کردند و قربانی هایی داشتند که متعلق به ستارگان و بت ها و مجسمه های آنها بود، و متولی ذبح آنها کاهنان بودند که آنها را سر می‎بریدند...

برخی گفته اند این حرانی ها در حقیقت صابئین نیستند بلکه اینان کسانی هستند که در کتابها از آنان به "حنفاء"یا "وثنیه" نام برده شده. صابئه کسانی هستند که در بابل زندگی می‎کردند و از جمله قبایلی هستند که در روزگار کورش و روزگار ارطحشست از بیت المقدس کوچ داده شدند و به آیین مجوس متمایل شدند و به دین بخت النصر درآمدند و مانند سامریها در شام مذهبی آمیخته از مجوس و یهود را پدید آورند.

بیشتر پیروان این آئین در واسط و سرزمین عراق در ناحیه جعفر و جامده و دو نهر صله