آیت‌الله منتظری

قرآن آمده است. شما این دین را برگزینید و بدین وسیله رهایی می‎یابید، از قضا مأمون در همان سفر از دار دنیا رفت و آنان از آن زمان به همین نام تا این زمان مانده اند؛ و چون خبر درگذشت مأمون به آنان رسید بسیاری از آنان که مسیحی شده بودند به مرام حرنانی خود بازگشتند و موهای خود را دراز گذاشتند، و آنان که مسلمان شده بودند به خاطر ترس از ارتداد و کشته شدن به ظاهر از اسلام تنها به عنوان پوشش استفاده می‎کردند..."یادنامه علامه شهید آیت الله مرتضی مطهری، جلد 2، مقاله فاضل محقق سید محمد محیط طباطبایی. این یادنامه مجموعه مقالاتی است که زیر نظر آقای دکتر سروش به چاپ رسیده و در آن مقاله ای پیرامون زندگی شهید آیت الله مطهری از استاد بزرگوار آیت الله منتظری نیز آمده است. (مقرر)

10 - باز در همان کتاب آمده است: "مغتسله: اینان مردمی هستند که در بطایح زندگی می‎کنند و اینان صابئین بطایح هستند و هر چه را می‎خورند می‎شویند و رئیس آنان فردی است به نام "حسیح" و این همان است که این آیین را بنا نهاد و... اینان در اصل با مانویان یکی بودند اما بعدا از آنان جدا شدند. و در میان آنان کسانی هستند که ستارگان را محترم می‎شمارند و تا این زمان هنوز هستند. روایت دیگری درباره صابئین بطایح آن است که آنان بر مذهب نبطی های قدیم اند که ستارگان را محترم می‎شمارند و برای پرستش، مثل ها و بتهایی دارند، و آنان عموم صابئین هستند که به حرنانیین معروفند، و برخی گفته اند آنان غیر آنان هستند.[یعنی صابئین غیر از حرنانیین اند]."نهایه ‏3/3. ابن ندیم نیز در این گفتار خود آنان را دو دسته دانسته ولی احترام کردن به ستارگان را به هر دو دسته آنان نسبت داده است.

11 - در آثار الباقیة تألیف ابوریحان بیرونی در شرح حال کسانی که ادعای پیامبری داشتند