صفحه ۱۰۳

من بگو آیا قرآن را در این مورد تلاوت کرده ای ؟ گفت: بلی، فرمود: این آیه را بخوان (قاتلوا الذین لایؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولایحرمون ما حرم الله و رسوله ولایدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتاب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صاغرون) در این آیه شریفه خداوند اهل کتاب را استثناء فرموده، آیا غیر اهل کتاب با اهل کتاب یکسانند؟ گفت: بلی، فرمود: این نظریه را از چه کسی گرفته ای ؟ گفت: از مردم شنیدم که این گونه می‎گویند."بقره (2)83/. از این حدیث اجمالااستفاده می‎شود که اهل کتاب با دیگر کفار در قبول جزیه از آنان متفاوتند، بلکه مجوس نیز با اهل کتاب فرق دارند گرچه حق آن است که آنان [مجوس ] نیز در این جهت همانند اهل کتابند که ما بعدابدین مسأله خواهیم پرداخت.

و چه بسا از این جمله که حضرت فرموده: شما به جنگ مشرکانی می‎روید که اسلام را نپذیرفته اند و جزیه نمی پردازند، به ذهن می‎رسد که از مشرکان نیز جزیه پذیرفته است ولی ذیل این روایت با این ظهور متعارض است.

11 - در مستدرک از دعائم الاسلام از امیر مؤمنان (ع) روایت شده است که فرمود: "از هیچ شخص عربی جزیه پذیرفته نمی شود، و اگر اسلام نیاوردند با آنان پیکار می‎شود."فی خبر حفص بن غیاث عن أبی عبدالله(ع) الوارد فی الاسیاف الخمسة قال: "فأما السیوف الثلاثة المشهورة (الشاهرة) فسیف علی مشرکی العرب قال الله عزوجل: (فاقتلواالمشرکین حیث وجدتموهم و خذوهم و2 احصروهم و اقعدوا لهم کل مرصد فان تابوا (یعنی آمنوا) و أقاموا الصلاة و آتوا الزکاة فاخوانکم فی الدین) فهؤلاء لایقبل منهم الاالقتل أو الد خول فی الاسلام و أموالهم (و مالهم) فئ و ذراریهم سبی علی ما سن رسول الله(ص) فانه سبی و عفا و قبل الفداء. والسیف الثانی علی اهل الذمة قال الله تعالی: (وقولوا للناس حسنا) نزلت هذه الایة فی اهل الذمه ثم نسخها قوله عزوجل (قاتلوا الذین لایؤمنون بالله و لا بالیوم الاخر و لایحرمون ما حرم الله و رسوله و لایدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتاب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صاغرون) فمن کان منهم فی دارالاسلام فلن یقبل منهم الاالجزیة أو القتل و ما لهم فئ و ذراریهم سبی و اذا قبلوا الجزیة علی انفسهم حرم علینا سبیهم و حرمت اموالهم، وحلت لنا مناکحتهم، و من کان منهم فی دارالحرب حل لنا سبیهم، و لم تحل لنا مناکحتهم و لم یقبل منهم الاالدخول فی دارالاسلام او الجزیة او القتل. والسیف الثالث سیف علی مشرکی العجم یعنی الترک والدیلم والخزر قال الله عزوجل فی اول السورة التی یذکر فیها الذین کفروا فقص قصتهم ثم قال: (فضرب الرقاب حتی اذا أثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد و اما فداء حتی تضع الحرب أوزارها) فاما قوله "فاما منا بعد" یعنی بعد السبی منهم و "اما فداء" یعنی المفاداة بینهم و بین اهل الاسلام. فهؤلاء لن یقبل منهم الاالقتل او الدخول فی الاسلام ولاتحل لنا مناکحتهم ماداموا فی دارالحرب." (وسائل ‏16/11، ابواب جهاد عدو، باب 5، حدیث 2.

ناوبری کتاب