صفحه ۸۷

خیرخواهتر و سینه و قلبش از همه پاکتر و حلمش از دیگران بیشتر باشد. آن کس که به کندی غضبناک می‎شود و به سرعت عذر گناه می‎پذیرد و با ضعیف ها مهربان است و با قدرتمندان قاطع و سرسخت، آن کس که سختی ها وی را برنینگیخته و ضعف او را به زانو درنمی آورد. آنگاه ای مالک با فامیلهای شریف و خانواده های محترم و صالح که دارای سوابق نیکو هستند رابطه برقرار کن؛ و با افراد بزرگوار و شجاع و سخاوتمند و مردم دوست، مراوده و دوستی داشته باش."فول من جنودک انصحهم فی نفسک لله و لرسوله و لامامک و انقاهم جیبا و افضلهم حلما ممن یبطئ عن الغضب و یستریح الی العذر و یرأف بالضعفاء و ینبوا علی الاقویاء و لمن لا یثیره العنف و لا یقعد به الضعف. ثم الصق بذوی (المرؤات) الاحساب و اهل البیوتات الصالحة و السوابق الحسنة ثم اهل النجدة و الشجاعة و السخاء و السماحة . (نهج البلاغه، فیض 1005/، لح 432/، نامه 53).

این روایت در تحف العقول این گونه آمده:

"حلمش از دیگران بیشتر و آگاهی و سیاستش از دیگران جامع تر باشد."و افضلهم حلما و اجمعهم علما و سیاسة ... (تحف العقول 132/).

و در دعائم الاسلام آمده است:

"کسی را به فرماندهی لشکریانت بگمار که از نظر حلم و علم و تدبیر و اخلاق صالحه از دیگران برتر باشد."ول امر جنودک افضلهم فی نفسک حلما و اجمعهم للعلم و حسن السیاسة و صالح الاخلاق... (دعائم الاسلام ‏358/1).

18- و در قسمتی دیگر از همین نامه آمده است:

"و هرگز مشورت مکن با بخیل که تو را از فقر ترسانده و از جود و بخشش باز می‎دارد، و نه با ترسو که تو را از انجام کارها می‎ترساند، و نه با حریص که ستم روا داشتن بر مردم را نزد تو می‎آراید. همانا بخل و ترس و حرص، غریزه های گوناگونی هستند که منشاء همه آنها سوءظن به خداوند است."ولا تدخلن فی مشورتک بخیلا یعدل بک عن الفضل و یعدک الفقر، ولا جبانا یضعفک عن الامور، و لا حریصا یزین لک الشره بالجور، فان البخل و الجبن و الحرص غرائز شتی یجمعها سوء الظن بالله. (نهج البلاغه، فیض 998/، لح 430، نامه 53).

19- و باز در قسمتی دیگر از همین نامه آمده است:

"پس کارهای عمال و فرماندارانت را به دقت مورد ملاحظه قرار بده، آنگاه بر اساس آزمایش به آنان مسؤولیت واگذار کن؛ و هرگز به خاطر رفاقت و دوستی و یا بدین

ناوبری کتاب