صفحه ۸۲

در این آیه نیز قوت و امانت به عنوان ملاک واگذاری مسؤولیت مطرح گردیده است.

5- و نیز این آیه شریفه:

"و ضرب الله مثلا رجلین احدهما ابکم لا یقدر علی شئ و هو کل علی مولاه اینما یوجهه لایأت بخیر هل یستوی هو و من یأمر بالعدل و هو علی صراط مستقیم نحل (16)76/. و خداوند مثل می‎زند از دو مردی که یکی از آن دو لال است و توانایی هیچ کاری را نداشته و همواره سربار مولای خویش است به هر جا او را بفرستد هیچ کار نیکی انجام نمی دهد، آیا او با کسی که مردم را امر به عدالت می‎کند و خود به راه راست گام نهاده برابر است ؟"

در این آیه نیز شخص توانا با شخص ناتوان مقایسه گردیده و عقل و فطرت انسانها به داوری طلبیده شده که آیا این دو با هم برابرند؟ که از آن استفاده می‎گردد شرط توانایی در پذیرش مسؤولیت یک امر فطری است.

و آیات دیگری نظیر این آیات که ممکن است ولو با کمی توجه و عنایت، ضرورت این شرط را درباره کسی که کارهای مهم به او محول می‎شود فهمید.

روایات مورد استناد در این شرط

و اما روایات نیز در این زمینه بسیار زیاد است که از آن جمله است:

1- کافی به سند خویش از حنان از پدرش از امام محمدباقر(ع) روایت نموده که آن حضرت از پیامبرخدا(ص) روایت نموده که فرمود:

"امامت برازنده نیست مگر برای کسی که در وی سه خصلت باشد: تقوایی که وی را از معصیت خداوند باز دارد، حلمی که غضبش را کنترل کند، و نیک حکومت راندن بر زیردستان به گونه ای که برای آنان همانند پدری مهربان باشد."لاتصلح الامامة الالرجل فیه ثلاث خصال: ورع یحجزه عن معاصی الله و حلم یملک به غضبه و حسن الولایة علی من یلی حتی یکون لهم کالوالد الرحیم. (کافی ‏407/1 کتاب الحجة، باب مایجب من حق الامام علی الرعیة، حدیث 8).

و در بعضی روایات آمده: "به گونه ای که برای رعیت همچون پدری مهربان باشد."

ناوبری کتاب