صفحه ۵۳

دیگر با گفتار خوش سخن گفت و فرمود: در معصیت خداوند اطاعتی قرار داده نشده، اطاعت فقط در کارهای نیک و معروف است."ان رسول الله (ص) بعث جیشا و امر علیهم رجلا فاوقد نارا و قال: ادخلوها فاراد ناس ان یدخلوها، و قال الاخرون: انا قدفررنا منها. فذکر ذلک لرسول الله (ص) فقال للذین ارادوا ان یدخلوها: لودخلتموها لم تزالوا فیها الی یوم القیامة، و قال للاخرین قولا حسنا و قال: لا طاعة فی معصیة الله. انما الطاعة فی المعروف. (صحیح مسلم ‏1469/3، کتاب الامارة، حدیث 1840).

در کتاب المصنف عبدالرزاق صنعانی آمده است:

"پیامبراکرم (ص) عبدالله بن حذافه را به سریه "غزوه" جنگهایی است که شخص پیامبر(ص) در آن شرکت داشته، و "سریه" جنگهایی است که به دستور پیامبر(ص) بوده اما شخص آن حضرت همراه لشکریان نبوده است. (مقرر).ای فرستاد. عبدالله آتشی برافروخت و به آنان دستور داد از روی آتش بپرند، تا اینکه پیرمردی هنگام پریدن در آتش افتاد و برخی اعضای بدنش سوخت. این جریان را به پیامبرخدا(ص) گزارش کردند. آن حضرت فرمود: چه چیز شما را بر این کار واداشت ؟ گفتند: یا رسول الله، او فرمانده بود و اطاعت از او واجب. حضرت فرمود: هر فرماندهی که من بر شما بگمارم و وی شما را بر غیر اطاعت خداوند فرمان دهد از او اطاعت نکنید؛ چرا که در معصیت خداوند اطاعتی نیست."ان النبی (ص) بعث عبدالله بن حذافه علی سریة فامر اصحابه فاوقدوا نارا ثم امرهم ان یثبوها فجعلوا یثبوها فجاء شیخ لیثبها فوقع فیها فاحرق منه بعض ما احترق، فذکر شأنه لرسول الله (ص) فقال: ما حملکم علی ذلک ؟ قالوا: یا رسول الله، کان امیرا و کانت له طاعة، قال: ایما امیر امرته علیکم فامرکم بغیر طاعة الله فلا تطیعوه؛ فانه لا طاعة فی معصیة الله. (المصنف ‏335/11، باب الاطاعة فی معصیة، حدیث 20699). و روایات دیگری نیز به همین مضمون وارد شده است.

در اینکه پریدن از روی آتش چرا معصیت خداوند بوده شاید به خاطر ترس از ضرر و هلاکت، یا به جهت احیای مراسم مجوس که به آتش احترام می‎گذاشتند، یا به خاطر تشبه به مجوس که کافر بودند بوده است. در هر صورت اطاعت از امرای جور از آن جهت که معصیت خداوند است به طور مسلم واجب نیست و بلکه بی تردید غیر جایز است، و گمان نمی رود کسی که دارای دین و یا عقل باشد به چنین وجوبی ملتزم گردد.

بلی در اینجا روایات و فتاوایی در کتب سنت یافت می‎گردد که از آنها وجوب اطاعت و لزوم تسلیم در مقابل دستورات تمام امرا و سلاطین چه عادل باشند یا نه استفاده می‎گردد؛ که ما ان شاءالله بحث تفصیلی این مسأله را که بحثی است بسیار

ناوبری کتاب