میشده نبوده، بلکه منظور شیعیان خالص بود که در همه مراحل پایدار میمانند، و آنان به ویژه در آن زمانها بسیار کم بوده اند.
از این حدیث شریف استفاده میشود که قیام در برابر حاکمان ستم با وجود قدرت واجب است، و درنگ ائمه ما(ع) جز به خاطر نداشتن توان و یاور نبوده است.
و در نهج البلاغه آمده است:
"پس نظر کردم دیدم برای من یاوری جز اهل بیتم نمانده است؛ پس از مرگ آنان دریغ ورزیدم."فنظرت فاذا لیس لی معین الااهل بیتی، فضننت بهم عن الموت. (نهج البلاغه، فیض 92/، لح 68، خطبه 26).
شارح معتزلی (ابن ابی الحدید) در شرح این خطبه مینویسد:
"اینکه امام (ع) فرموده: یاوری جز اهل بیتم نداشتم و از مرگ آنان دریغ ورزیدم، این گفتاری است که آن حضرت بارها به زبان آورد، و نظیر آن را نیز پس از وفات رسول خدا(ص) بیان داشت که فرمود: "اگر چهل نفر صاحب عزم مییافتم قیام میکردم" این مطلب را نصربن مزاحم در کتاب صفین و نیز بسیاری از سیره نویسان نوشته اند."شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید 22/2.
امام حسن مجتبی (ع) نیز برای مبارزه با فسق و ستم قیام نمود و جهاد کرد تا اینکه سپاهیانش خیانت کردند و به معاویه پیوستند و آن حضرت امکان ادامه جهاد را نیافت. پس پیشوایان ما - علیهم السلام - چنانچه برخی پنداشته اند دارای سیاستهای متضاد نبوده اند، بلکه آنان نور واحد بوده و در برابر سلاطین جور و طاغوتهای زمان از یک سیاست پیروی میکرده اند، جز اینکه شرایط و زمانها متفاوت است. و این نکته ای است شایان توجه.
دلیل هشتم: پیمان خداوند از دانایان بر دفاع از حقوق ستمدیدگان
در نهج البلاغه آمده است:
"اگر افراد حاضر (برای بیعت) حضور نیافته بودند و حجت بر وجود یاور اقامه نگردیده بود، و خداوند از علما و دانشمندان پیمان نگرفته بود که بر شکمبارگی ظالم و گرسنگی مظلوم تن ندهند، ریسمان شتر خلافت را بر کوهانش میافکندم..."لولا حضور الحاضر و قیام الحجة بوجود الناصر، و ما اخذالله علی العلماء ان لایقاروا علی کظة ظالم و لا سغب مظلوم لالقیت حبلها علی غاربها... (نهج البلاغه فیض 52/، لح 50/، خطبه 3.
.jpg)
