صفحه ۳۹

روایات مورد استناد در این شرط

و اما روایات نیز در این زمینه بسیار است که به ذکر برخی از آنها می‎پردازیم:

1- مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی به سند خویش از حنان از پدرش از امام محمدباقر(ع) روایت نموده که گفت: پیامبرخدا(ص) فرمود:

"امامت و رهبری جامعه برازنده نیست مگر بر کسی که در وی سه خصلت است: تقوایی که او را از معصیت خداوند باز دارد، حلمی که با آن غضب خویش را کنترل کند، و با نیکی حکومت راندن بر کسانی که حکومتشان را به عهده گرفته است، تا جایی که برای آنان همانند والدی مهربان باشد."

و در روایت دیگری همین مضمون، با این تفاوت آمده... تا جایی که برای "رعیت" همانند پدری مهربان باشد.اصول کافی بسنده عن حنان، عن ابیه، عن ابی جعفر(ع) قال: قال رسول الله (ص): لا تصلح الامامة الا لرجل فیه ثلاث خصال: ورع یحجزه عن معاصی الله، و حلم یملک به غضبه، و حسن الولایة علی من یلی حتی یکون لهم کالوالد الرحیم. و فی روایة اخری "حتی یکون للرعیة کالاب الرحیم". (کافی ‏407/1 کتاب الحجة، باب مایجب من حق الامام علی الرعیة، حدیث 8).

2- باز در کافی به سند صحیح از محمد بن مسلم روایت شده که گفت از امام محمدباقر(ع) شنیدم که می‎فرمود:

"... به خدا سوگند ای محمد، کسی که از این امت شب را صبح گرداند و از جانب خداوند عزوجل پیشوای ظاهر عادلی نداشته باشد، گمراه و سرگردان صبح نموده است؛ و اگر بر این حالت از دنیا برود به مرگی همگون مرگ کافران و منافقان مرده است. و بدان ای محمد، که پیشوایان ستم و پیروانشان از دین خداوند بر کنار شده هستند، آنان خود گمراه شده و دیگران را نیز به گمراهی کشانده اند."کافی بسند صحیح عن محمد بن مسلم، قال سمعت اباجعفر(ع)... و الله یا محمد، من اصبح من هذه الامة لاامام له من الله - عزوجل - ظاهر عادل اصبح ضالاتائها، وان مات علی هذه الحالة مات میتة کفرو نفاق. و اعلم یا محمد، ان ائمة الجور و اتباعهم لمعزولون عن دین الله قد ضلوا واضلوا. (کافی ‏184/1، کتاب الحجة، باب معرفة الامام و الرد الیه، حدیث 8).

3- و در کتاب محکم و متشابه منسوب به امیرالمؤمنین (ع) روایت شده که آن حضرت فرمود:

"بدون شک مردم هلاک گردیدند آنگاه که پیشوایان هدایت و پیشوایان کفر را یکسان قرار داده و گفتند: هر کس به جای پیامبر نشست چه نیکوکار باشد و چه

ناوبری کتاب