صفحه ۳۷۴

در اینجا باید گفت: اگر امام عادل بر حقی شخص گناهکاری را حد بزند، یا تعزیر کند، یا زکات مال او را بگیرد ولو با قهر و زور، به طور قطع اطاعت او واجب است. اما طاغوتهای شیطان صفت که بر اساس هدایت پیامبراکرم (ص) هدایت نیافته اند، چگونه با آن همه ارتکاب ظلم و تعدی واجب است از آنان اطاعت نمود؟ آیا این امر مخالفت صریح قرآن کریم که انسان را از اطاعت فرد اسرافگر مفسد نهی می‎کند نیست ؟ در این باره در جای دیگر باز توضیح خواهیم داد.

2- و باز در صحیح مسلم به سند خویش نقل کرده که سلمة بن یزید جعفی از پیامبرخدا(ص) سؤال کرد و گفت:

"ای پیامبرخدا، اگر فرمانروایان ما بر ما تسلط یابند، حق خویش را از ما مطالبه و حق ما را از ما بازدارند، ما چه باید بکنیم ؟ حضرت روی از وی بگردانید، آنگاه وی سؤال خود را تکرار کرد، باز آن حضرت روی گردانید، آنگاه وی در مرتبه دوم یا سوم سؤال کرد، در این هنگام اشعث بن قیس وی را گرفت و گفت: از او اطاعت و شنوایی داشته باشید، همانا بار آنان به دوش آنان است و بار شما به دوش شما."اسمعوا و اطیعوا، فانما علیهم ما حملوا و علیکم ماحملتم. (صحیح مسلم ‏1471/3، کتاب الامارة، باب 12، حدیث 1846).

و در روایت دیگری نیز آمده: اشعث بن قیس او را گرفت و پیامبرخدا(ص) فرمود: "از او شنوایی و اطاعت داشته باشید، بار آنان به دوش آنان است و بار شما به دوش شما."نظیر حدیث فوق. صحیح مسلم ‏1475/3، کتاب الامارة، باب 12 حدیث دیگر، ذیل حدیث 1846.

3- و باز همان کتاب از عبادة بن صامت نقل کرده که گفت:

"پیامبرخدا(ص) ما را فراخواند و ما با وی بیعت کردیم و آن حضرت تعهدی از ماگرفت که از جمله آن این بود که در خوشی و ناراحتی و در سختی و آسایشمان از وی اطاعت و شنوایی داشته باشیم و حاکمیت وی را بپذیریم و در مورد حکومت با اهل آن (یا با اهل بیت وی) به منازعه برنخیزیم. آنگاه فرمود: "مگر اینکه از آنان کفر آشکاری را مشاهده کنید که در پیشگاه خداوند (برای مخالفت خود) برهان استواری داشته باشید."الاان تروا کفرا بواحا عندکم من الله فیه برهان. (صحیح مسلم ‏1470/3، کتاب الامارة، باب 8، ذیل حدیث 1840).

ناوبری کتاب