صفحه ۳۳۴

"... و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الکافرون...و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الظالمون... و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الفاسقون مائده (5)44/، 45، 47. کسی که به آنچه خدا نازل کرده حکم نکند، از کافران است... و کسی که به آنچه خدا نازل کرده حکم نکند، از ظالمان است... و کسی که به آنچه خدا حکم کرده حکم نکند، از فاسقان است."

و نیز پیامبر خویش را مورد خطاب قرار داده و می‎فرماید:

"و انزلنا الیک الکتاب بالحق مصدقا لما بین یدیه من الکتاب و مهیمنا علیه فاحکم بینهم بما انزل الله و لاتتبع اهواءهم عما جأک من الحق... و ان احکم بینهم بما انزل الله و لاتتبع اهواءهم واحذرهم ان یفتنوک عن بعض ما انزل الله الیک مائده (5)48/ - 49. و کتاب را به حق بر تو فرستادیم تا آنچه را از کتاب در پیش روی آن است تصدیق کند و نگهبان آن باشد. پس بین آنان به آنچه خدا نازل نموده حکومت کن و در آنچه از حق برای تو آمده از هواهای آنان پیروی مدار... و به آنچه خداوند نازل نموده بین آنان حکم (یا حکومت) کن و هواهای آنان را پیروی مدار، و از اینکه تو را به برخی از آنچه خداوند بر تو نازل فرموده به فتنه اندازند برحذر باش."

این دو ویژگی اختصاصی حکومت اسلامی است. اما در حکومت دموکراسی، مردم و یا رهبر جامعه هیچ گونه تقیدی به ایدئولوژی خاص و یا مصالح نوعی و فضایل اخلاقی جامعه ندارند، بلکه مردم کسی را که خواستها و هواهای آنان را برآورده کند انتخاب می‎کنند و حاکم نیز می‎تواند از آن تخلف کند.

در این صورت مردم با همه خواستهای نفسانی خود هم منشاء قوه مجریه و هم مقننه هستند و حاکم نیز خود را طبق خواستهای مردم وفق می‎دهد، اگرچه با خواستهای واقعی و مصالح نوعی و فضایل اخلاقی جامعه مغایر باشد. و در این ارتباط چه بسیار رهبرانی که در جهت پاسخگویی به خواستهای مردم فریاد وجدان خود را نادیده می‎گیرند، برای اینکه مجددا انتخاب شوند.

اما حاکم اسلامی به خاطر دارا بودن ملکه عدالت و تقوی، قهرا از احکام خدا و از حق و فضیلت تخلف نمی کند؛ و در صورتی که اجابت خواستهای مردم متوقف

ناوبری کتاب