12- اهمیت دادن به نظر مردم در نامه امیرالمؤمنین (ع) به شیعیان خویش
در نامه امیرالمؤمنین (ع) به شیعیان خویش آمده است:
"پیامبرخدا به من مطلبی را بیان نمود، فرمود: ای پسر ابی طالب، ولایت بر امت من از آن توست، اگر با رضا و رغبت تو را به ولایت خویش برگزیدند و با رضایت بر خلافت تو اجتماع نمودند، ولایت آنان را به عهده بگیرد؛ و اگر بر خلافت تو اختلاف کردند، آنان را به آنچه در آن هستند واگذار."و قد کان رسول الله (ص) عهد الی عهدا فقال: یابن ابی طالب، لک ولاء امتی، فان ولوک فی عافیة و اجمعوا علیک بالرضا فقم بامرهم، و ان اختلفوا علیک فدعهم و ما هم فیه. (کشف المحجة ابن طاووس 180/).
از این کلام استفاده میگردد که اگرچه طبق اعتقاد ما خلافت برای امیرالمؤمنین (ع) با نصب ثابت بود و روایت نیز بر آن دلالت دارد، ولکن نظر مردم در قبول ولایت در صحت ولایت مؤثر است؛ و این امر، امر مردم است و در طول نص و در رتبه متأخر از آن دارای اعتبار میباشد؛ و این مطلبی است شایان تأمل.
13- کلام پیامبراکرم (ص) در ارتباط با انتخاب علی (ع)
در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید از پیامبراکرم (ص) روایت شده که فرمود:
"اگر علی را به ولایت بگمارید، او را هدایت یافته ای هدایتگر مییابید."ان تولوها علیا تجدوه هادیا مهدیا. (شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید 11/11).
در اینجا پیامبراکرم (ص) تعیین والی را به مردم نسبت داده اند.
14- عنایت بر انتخاب مردم در کلام امام حسن (ع) به معاویه
در نامه امام حسن (ع) به معاویه آمده است:
"آنگاه که علی (ع) از دنیا رفت... مسلمانان خلافت را به من سپردند... لذا از ادامه حرکت باطل خویش دست بردار و در بیعت من که مردم در آن وارد شده اند وارد شود؛ زیرا تو نیک میدانی که من نسبت به این امر(خلافت) از تو سزاوارترم."ان علیا لما مضی لسبیله... ولانی المسلمون الامر بعده... فدع التماری فی الباطل و ادخل فیما دخل فیه الناس من بیعتی فانک تعلم انی احق بهذا الامر منک . مقاتل الطالبیین 35/).
از این روایت نیز استفاده میگردد که تعیین والی حق مسلمانان است؛ و اعتراض
.jpg)
