صفحه ۲۹۴

"یک ساعت امام عادل بهتر از هفتاد سال عبادت است، و حدی که برای خدا در زمین اقامه گردد بهتر از چهل روز بارندگی است."ساعة امام عدل افضل من عبادة سبعین سنة، وحد یقام لله فی الارض افضل من مطر اربعین صباحا. (وسائل ‏308/18، ابواب مقدمات حدود، باب 1، حدیث 5).

علاوه بر اینکه عمران تکوینی نیز عادتا جز در سایه نظام عدالت گستر و حکومت صالح که حافظ حقوق محرومان و مانع از گسترش فساد در جامعه باشد حاصل نمی گردد.

7- و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون انبیاء (21)105/. و ما بعد از تورات در زبور داود نوشتیم که البته بندگان نیکوکار من ملک زمین را متصرف خواهند شد.

8- قال موسی لقومه استعینوا بالله و اصبروا ان الارض یورثها من یشاء من عباده و العاقبة للمتقین اعراف (7)128/. موسی به قوم خود گفت: ازخدا یاری جویید و صبر کنید که زمین ملک خداست، به هر کس از بندگان که خواهد واگذارد، و عاقبت مخصوص پرهیزگاران است.

9- و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین.قصص (28)5/. و ما اراده کرده ایم که بر طایفه مستضعف زمین منت نهاده و آنان را پیشوایان و وارث ملک و جاه (فرعونیان) گردانیم.

وراثت زمین، حاکمیت بر آبادانی و عمران زمین تکوینا و حکمرانی بر امور جامعه را تشریعا اقتضا دارد.

به طور خلاصه از مجموع این آیات شریفه استفاده می‎شود که عمران و تصرفات تکوینی و نیز حکومت و رهبری جامعه بدان جهت که انسان خلیفه خداوند و وارث او در زمین است به او سپرده شده است. لکن ممکن است کسی به این دلیل مناقشه وارد نموده و بگوید: مراد از خلیفه و خلفا و خلافت، جانشینی از سوی خداوند متعال نیست، بلکه شاید مراد از آن جانشینی یک قوم از قوم دیگر و یک نسل از نسل دیگر باشد. نظیر این آیه شریفه که می‎فرماید:

"ان یشاء یذهبکم و یستخلف من بعدکم ما یشاءانعام (6)133/. اگر خداوند اراده فرماید شما را می‎برد و پس از شما هر که را بخواهد جانشین شما می‎گرداند."

ناوبری کتاب