بی تردید این سه آیه از جهت مضمون و مفهوم به یکدیگر مرتبط است، و ظاهرا مفهوم "الامانات - امانتها" در آیه مفهوم عامی است که مشتمل بر همه امانتهاست، اعم از امانتهای مالی و غیر مالی بین مردم و امانتهای خداوند بر بندگان خویش، اعم از قرآن و سایر اوامر و نواهی وی، و امانتهای خداوند که بر عهده زمامداران است؛ چراکه امانت نزد زمامداران امانتی است الهی و آنان مأمورند حقوق رعیت را بپردازند و بین آنان عدالت را گسترش دهند و با آنان با لطف و مهربانی رفتار کنند و آنان را بر اساس دین و بر شریعت اسلام راه ببرند و حق آنان را از صدقات و غنایم بپردازند،و ودایع امامت را به امام بعدی بسپارند؛ و اگر فرضا امامت در موردی به انتخاب مردم انجام شده، در آن صورت آراء مردم و بیعت آنان نیز نزد والی امانت است، که تکلیف بسیار سنگین و خطیری را به عهده وی میگذارد. از سوی دیگر عترت پیامبر(ص) ائمه معصومین (ع) نیز خود از گرانبهاترین امانتها در نزد مردم بودند که متأسفانه اکثریت به این امانت الهی خیانت کردند.
به طور خلاصه آیه بر مفهوم عام حفظ امانت دلالت دارد، اگرچه برخی از مصادیق آن ارزشمندتر و با اهمیت تر از دیگران است و بر این اساس و روایتهایی از طریق شیعه و سنی که در تفسیر امانت وارد شده و چیزهای خاصی را ذکر نموده، حمل بر مصادیق مهمه آن میگردد، نه بیان مفهوم اصلی امانت؛ و به اصطلاح از باب جری و تطبیق جری و تطبیق، دو اصطلاح است و مقصود آن است که در بیان مفهوم عامی که در دلیلی آمده در دلیل دیگر که در مقام تفسیر دلیل اول است موارد و مصادیقی بیان گردد که باید گفت: اینها از باب نمونه و ذکر مصداق آن مفهوم عام است، نه تفسیر آن. (مقرر). است و افاده حصر نمی کند.
در تفسیر مجمع البیان آمده که امام محمدباقر(ع) فرمود:
و باز میفرماید:
.jpg)
