صفحه ۲۱۵

ما حکم نمود و از وی نپذیرفتند، بی گمان حکم خدا را سبک شمرده و به ما پشت کرده اند؛ و کسی که به ما پشت کند [و حکم ما را رد کند] به خداوند پشت کرده و این در حد شرک به خداوند است."

این روایت را شیخ نیز در تهذیب در دو مورد نقل کرده است.تهذیب الاحکام ‏68/2 و 91 از چاپ قدیم، مطابق با ‏218/6 و 301، حدیث 514 و 845. سند در یکی از این دو محمد بن یحیی، از محمد بن حسن بن شمون، از محمد بن عیسی؛ و در دیگری محمد بن علی بن محبوب، از محمد بن عیسی... است.

در هر صورت این روایت از سوی اصحاب ما تلقی به قبول شده، تا جایی که به "مقبوله" شهرت یافته است؛ و صفوان بن یحیی از اصحاب اجماع است تا جایی که از شیخ در عده نقل شده که وی (صفوان) بجز از افراد ثقه روایت نقل نمی کند.عدة الاصول ‏386/1_387، و تنقیح المقال ‏100/2_101.

بررسی زنجیره سند روایت

از جهت زنجیره سند ظاهرا این روایت بد نیست، اگرچه برخی از مناقشات در محمد بن عیسی و داود بن حصین و عمربن حنظله وارد شده است.

کتاب تنقیح المقال درباره محمد بن عیسای یقطین می‎نویسد:

"درباره وی دو نظر وجود دارد: نظر اول اینکه او ضعیف است، این نظر را جمعی از جمله شیخ در فهرست خویش و در دو موضع از رجال خویش بدان تصریح نموده است. ایشان در کتاب الفهرست می‎فرماید: "محمد بن عیسی بن عبید یقطین ضعیف است، ابوجعفر بن بابویه از کسانی که "نوادر الحکمه - برگزیده های حکمت" خویش را از آنان نقل نموده، محمد بن عیسی را استثنا کرده و گفته: روایتی که تنها از طریق محمد بن عیسی نقل شده باشد، من روایت نمی کنم.

برخی گفته اند: وی طبق مذهب غلات غلات کسانی بوده اند که نسبت به ائمه (ع) غلو کرده و آنان را گاهی تا حد خدایی بالا برده اند. (مقرر). حرکت می‎کرده است. نظر دوم این است که وی فردی ثقه و مورد اعتماد است. نجاشی به این نظریه تصریح کرده و گفته است: وی فردی جلیل القدر در بین ماست، ثقه، مطمئن، کثیرالروایه و دارای تألیفات خوبی است، که از ابی جعفر ثانی (امام جواد(ع" به صورت نامه و شفاهی روایت نقل کرده است.

نیز در رجال کشی از قول "القتیبی" می‎گوید: فضل بن شاذان "العبیدی"عبیدی همان محمد بن عیسی است که منسوب به جدش عبید می‎باشد. (مقرر). را بسیار

ناوبری کتاب