صفحه ۱۹۲

است و این یک مسأله فقهی است. پس اگر به وسیله مقبوله عمربن حنظله و سایر روایات ثابت شود که ولایت فقیه به وسیله نصب از جانب ائمه معصومین (ع) است، سخن تمام است، وگرنه امامت به وسیله انتخاب مردم - در صورت صحت آن - فعلیت می‎یابد، که نظر ما نیز همین است، لکن این ولایت در طول نصب [بر پایه اصول مشخص شده از طرف خداوند و ائمه معصومین (ع)] است، چنانچه بحث آن پیش از این گذشت و در فصلهای آینده نیز دلایل نصب و نیز دلایل انتخاب، مورد بحث قرار خواهد گرفت.

در هر صورت طریق انعقاد امامت ظاهرا منحصر به همین دو شیوه است و راه سومی برای آن متصور نیست؛ و این نکته ای است شایان توجه.

ناوبری کتاب