صفحه ۱۵

که از جانب آنان امامتش تثبیت شده به امامت منصوب شده باشد. زیرا "عصمت" از امور خفیه است که اطلاع یافتن از آن امکان پذیر نیست و اگر به وسیله "نص" امامت وی مشخص نشده باشد (برای شناخت وی) تکلیف بیش از حد توان لازم می‎آید (یعنی مردم به چیزی مکلف شده اند که توان شناخت و عمل به آن را ندارند) و این جایز نیست.

ید - به دلایل عقلی و نقلی باید از همه مردم زمان خویش افضل باشد تا از دیگران ممتاز گردد؛ و در نزد ما (شیعه) جایز نیست که فرد مفضول یعنی کم فضیلت بر فاضل مقدم داشته شود - به خلاف نظر بسیاری از علمای تسنن - و افضلیت بر اساس ملاکهای علم و زهد و پارسایی و شرافت خانوادگی و بزرگواری و شجاعت و سایر اخلاق و خصایل پسندیده مشخص می‎گردد.

یه - از ارتکاب اعمال قبیح منزه باشد؛ چرا که شرط عصمت بر این معنی دلالت دارد، و بدان جهت که در صورت آلوده شدن به اعمال قبیح مورد اهانت و انکار قرار گرفته و موقعیت او از دلهای توده مردم زایل می‎شود و در نتیجه فایده نصب او از بین می‎رود.

و دیگر آنکه باید از دون همتی و خصلت های رذیله منزه باشد... و دیگر اینکه از پستی خانوادگی از ناحیه پدر و آلودگی خانوادگی از ناحیه مادر مبرا باشد، که عامه اهل سنت با همه اینها مخالف اند."تذکره 452/1

6- کلام قاضی باقلانی

مرحوم علامه امینی در کتاب الغدیر می‎نویسد: باقلانی در کتاب تمهید، صفحه 181 در باب "صفتهای امامی که لازم است با وی به امامت بیعت نمود" می‎گوید:

"اگر پرسشگری از ما بپرسد ویژگیها و صفات امامی که شما بیعت وی را جایز می‎دانید چیست ؟ در پاسخ او گفته می‎شود: باید دارای شرایطی از جمله این شرایط باشد: 1- باید از ناحیه پدر از قریش باشد. 2- از جهت علم در حد کسی که شایسته قضاوت در بین مسلمانان است باشد. 3- در امور جنگ، سازماندهی لشکر، اعزام نیرو، مسدود کردن مرزها، حمایت از بیضه اسلام، حراست از امت، کشیدن انتقام از ستمگران و گرفتن حقوق مظلومان و هرچه به مصالح مردم مربوط می‎گردد

صفحه ۱۴ صفحه ۱۶
ناوبری کتاب