شورا و مشورت
س: در مورد اصل مشورت و تشکیلات شوراهای اسلامی که در قانون اساسی هم آمده توضیحی بفرمایید.
ج: اصل ضرورت شورا در قرآن کریم آمده: "و امرهم شوری بینهم "، و مراد از "امر" همین مسائل اجتماعی و حکومت است. خود پیامبر اکرم (ص) در کارهای عمومی مشورت میکردند، خداوند متعال میفرماید: "وشاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله "، در مسائل مهم باید مشورت باشد حتی در یک ده اگر یک کدخدا بخواهد چماقی عمل کند امور ده سامان نمی گیرد، در یک کشور به طریق اولی، تضارب افکار به روشن شدن مسائل کمک میکند. در روایت آمده: "من شاور الرجال شارکها فی عقولها": "کسی که با دیگران مشورت میکند در عقل آنان شرکت جسته است ". وقتی عقلها روی هم ریخته شود کار پخته تر میشود، "من استبد برایه هلک ": "هر کس فقط تشخیص و نظر خود را درست بداند خود را در معرض هلاکت قرار داده است "؛ روایات در این زمینه زیاد داریم.
بالاخره کارهای عمومی یک روستا، یک بخش، یک شهر و یک کشور اگر بر اساس مشورت و مشارکت عمومی انجام گیرد مطلوبتر پیش میرود، هم درصد اشتباه آن کمتر میشود و هم مشارکت و همیاری و همکاری عمومی را به دنبال دارد، کارهای عمومی از جمله مساله حکومت یک امر عمومی است که متعلق به همه افراد جامعه است و هر چه افراد بیشتر در تصمیم گیریهای آن مشارکت داشته باشند مطلوبتر است و مردم با علاقه همراهی میکنند؛ البته در هر شورایی احتیاج به یک رئیس است که همه حرفها و نظرات را جمع آوری کند و انجام آنها را پیگیری نماید، خداوند متعال هم به پیامبر(ص) میفرماید: "در کارها با آنان (مسلمانان) مشورت کن و آنگاه که تصمیم گرفتی برای اجرا به خداوند توکل نما". این مبحث را در جلد دوم کتاب ولایت فقیه (جلد سوم مبانی فقهی حکومت اسلامی) به طور مفصل مورد بحث قرار داده ایم.دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه 31/2 و ترجمه آن، مبانی فقهی حکومت اسلامی 78/3.
.jpg)
