درست کنند، گفته بودند: نه ! قانونمان اجازه نمی دهد که به بچه ها شهریه بدهیم ! تا اینکه یک بار در همین حمام خان قم مرحوم حاج شیخ عبدالکریم تصادفا آمدند حمام و من هم با حاج شیخ ابراهیم رفته بودم حمام، حاج شیخ ابراهیم به حاج شیخ عبدالکریم گفت این بچه که میگفتم شما به او شهریه بدهید این است، بعد حاج شیخ عبدالکریم یک شعر سیوطی کتاب "البهجه المرضیه فی شرح الالفیه " از کتابهای سطح میانی ادبیات عرب است که در حوزه ها تدریس میشود وبه نام شارح آن "جلال الدین سیوطی " معروف است. از من پرسید و من توضیح دادم، ایشان خیلی خوشش آمد و تعریفم را کرد، و این باعث شده بود که اجازه دهند مبلغ ده تومان را به اقساط به من بدهند.
حوزه علمیه قم در زمان آیت الله العظمی حائری
س: در آن زمان که مرحوم آیت الله حائری ریاست حوزه را داشتند، چنانچه از وضعیت حوزه علمیه قم و شرایط تحصیلی طلاب خاطره ای به یاد دارید بیان فرمایید.
ج: آن زمان در مدرسه حاج ملا صادق زندگی میکردم، مرحوم حاج میرزا مهدی بروجردی همه کاره مرحوم حاج شیخ عبدالکریم بود که پول و شهریه دست او بود و اصلا او سرش شلوغتراز مرحوم حاج شیخ عبدالکریم بود؛ یادم هست که حاج شیخ غلامحسین منصور که استاد ما بود چقدر زحمت کشیدند که فقط حاج میرزا مهدی را بتوانند ببینند که مثلا برای ایشان شهریه قرار بدهد، اوضاع اجمالا به این شکل بود؛ ولی من بچه طلبه بودم و با مرحوم حاج شیخ عبدالکریم و علمای بزرگ سر و کار نداشتم،اما حاج شیخ ابراهیم ریاضی و حاج شیخ غلامحسین منصور و بعضی علمای دیگر را میدیدم، مثلا مرحوم حاج شیخ ابوالمکارم -پدر مرحوم آقای ربانی املشی و از علمای املش - آنجا بود و من یک کتاب جامی از ایشان امانت گرفتم چند وقت بعد یک صفحه اش پاره شده بود، گریه میکردم که یک صفحه اش پاره شده چطور من این کتاب را به ایشان بدهم، امکانات طلبه ها خیلی کم بود، یادم هست در مدرسه حاج ملاصادق طلبه های رشتی نسبتا امکاناتشان خوب بود، ولی طلبه های اصفهان
.jpg)
